Τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα και ευρύτερα γνωστή η έννοια του σχολικού εκφοβισμού (bullying). Ποικίλες έρευνες ασχολούνται πλέον με το φαινόμενο, την αιτιολογία του, τις συνέπειές του και όσα ακόμη αυτό συνεπάγεται. Παρόλο που ως φαινόμενο δεν είναι καθόλου νέο, αντιθέτως συνέβαινε ανέκαθεν, τα περιστατικά αυτά δεν έβλεπαν το φως της δημοσιότητας, δεν συζητιόνταν ως […]
Πρώτα από όλα, για να γίνει κατανοητό το περιεχόμενο του παρόντος άρθρου είναι αναγκαίο να ορίσουμε την εννοιολογική σημασία του όρου «ενσυναίσθηση». Ως ενσυναίσθηση (empathy) λοιπόν ορίζεται η ικανότητα ενός ατόμου και πιο συγκεκριμένα ενός θεραπευτή στην προκειμένη να επιτυγχάνει συναισθηματική ταύτιση με τον θεραπευόμενό του. Δηλαδή, να μπορεί κατά τη διάρκεια μιας θεραπευτικής συνάντησης […]
Στις σύγχρονες κοινωνίες, η γονεϊκότητα συνεχίζει να αποτελεί όπως και στο παρελθόν, ένα πολύ σημαντικό κομμάτι για τα περισσότερα ζευγάρια. Ωστόσο, τα δεδομένα έχουν διαφοροποιηθεί αρκετά, ιδίως στον δυτικό πολιτισμό. Οι αλλαγές στη σύσταση της οικογένειας, δε θα μπορούσαν να έχουν αφήσει ανεπηρέαστο το κομμάτι της γονεϊκότητας. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται σημαντικές αυξήσεις των διαζυγίων […]
Πολύ συχνά, ειδικότερα τις τελευταίες δεκαετίες, γινόμαστε γνώστες όλο και περισσότερων εγκληματικών πράξεων που έχουν διαπραχθεί παγκοσμίως. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης καθιστούν πολύ εύκολη την ενημερότητα αυτή αλλά ταυτοχρόνως και πιο δραματική από ότι είναι στην πραγματικότητα μερικές φορές. Ειδικότερα όταν πρόκειται για ένα «περίεργο», ανεξιχνίαστο, μαζικό, σοκαριστικό έγκλημα, τα ΜΜΕ τείνουν πολλές φορές να […]
~ Ορίζοντας την αποκατάσταση της ψυχικής ασθένειας: Κάθε κοινωνία ανάλογα με τις αξίες, τις πεποιθήσεις και τις ιδεολογίες που τη διέπουν αντιλαμβάνεται διαφορετικά την φροντίδα και την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς με ψυχολογικά προβλήματα. Για να κατανοήσουμε τις διαφορετικές αυτές αντιλήψεις χρειάζεται να λάβουμε υπόψη τόσο τις οικονομικές όσο και τις κοινωνικές συνθήκες της κοινότητας […]
Η ενηλικίωση δεν είναι κάτι που κατακτάται από τη μια στιγμή στην άλλη, και σαφώς δεν είναι μια φάση στην οποία εισέρχεται ένας άνθρωπος αυτόματα στα 18α γενέθλιά του. Δεν πρόκειται για ένα σημείο, αλλά για μια συνεχή και μακρά διαδικασία, πολλές φορές επίπονη. Οι σύγχρονες συνθήκες ζωής, πλήρως διαφοροποιημένες από το παρελθόν επέφεραν μεταβολές […]
Η ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και συνθήκες στη ζωή τους. Το σχολικό περιβάλλον είναι ένας χώρος όπου τα παιδιά περνούν για πολλά χρόνια το μισό σχεδόν της ημέρας τους. Είναι ένα περιβάλλον που παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, όχι μόνο στη γνωστική αλλά και στην κοινωνική τους ανάπτυξη. Σε ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο, στο […]
Κάθε οικογένεια λειτουργεί ως σύστημα, ως μια δυναμική ενότητα, ένας «ζωντανός» οργανισμός, ο πυρήνας του οποίου είναι τα μέλη της, οι γονείς και τα παιδιά. Όπως τα άτομα αναπτύσσονται, αλλάζουν, και αναδιαμορφώνονται τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό πλαίσιο, το οικογενειακό σύστημα και η δομή της οικογένειας υφίστανται επίσης σημαντικές μεταβολές. Μία από αυτές […]
Στις μέρες μας, και ιδιαίτερα στις Δυτικές κοινωνίες, τα διαζύγια είναι πολύ συχνό φαινόμενο ανάμεσα στα σύγχρονα ζευγάρια. Όταν ένα ζευγάρι είναι άτεκνο και αποφασίζει να χωρίσει, τα πράγματα είναι σχετικά απλούστερα από όταν υπάρχει στη μέση ένα ή και περισσότερα παιδιά. Η «διάλυση» της οικογενειακής δομής όπως την γνώριζαν ως τότε τα μέλη της […]
Στο προηγούμενο άρθρο μου προσπάθησα να σκιαγραφήσω τις Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος, παραθέτοντας ορισμένες περιγραφικές πληροφορίες για αυτές, καθώς και τα κύρια χαρακτηριστικά του κλασικού αυτισμού, όπου συναντάται αρκετά συχνά σε παιδιά των σύγχρονων κοινωνιών. Φυσικά, και για να είμαστε ακριβείς, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τα στοιχεία που δομούν την συμπεριφορική εικόνα ενός παιδιού με αυτισμό, […]
Γνωρίζοντας τον αυτισμό… Οι Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) είναι μία ομάδα διαταραχών, που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το άτομο επικοινωνεί και αλληλεπιδρά με τους ανθρώπους γύρω του. Ο λόγος που χρησιμοποιείται ο όρος του φάσματος για την περιγραφή της διαταραχής αυτής είναι το γεγονός ότι τα παιδιά με ΔΑΦ μπορεί να διαφέρουν σε […]
Η διαφορετικότητα είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής. Όλοι οι άνθρωποι με τους οποίους συναναστρεφόμαστε καθημερινά χαρακτηρίζονται από ξεχωριστά γνωρίσματα τα οποία τους διαφοροποιούν από τον λεγόμενο «φυσιολογικό μέσο όρο». Συχνά, σε κοινωνικό πλαίσιο, η διαφορετικότητα είναι συνυφασμένη με την έννοια του «στίγματος». Το κοινωνικό στίγμα, είναι στην ουσία η ετικετοποίηση, η «ταμπέλα» που εναποθέτει […]
Λίγο ή πολύ, οι χώρες του Δυτικού κόσμου είναι από τις ευνοημένες του πλανήτη. Οι λόγοι είναι γνωστοί και ποικίλοι, η Δημοκρατία ως επικρατέστερο πολίτευμα, η θεσμοθετημένη (αν και όχι πάντα εφαρμοσμένη) ελευθερία λόγου και σκέψης, η ανάπτυξη των γραμμάτων, των τεχνών, των επιστημών που ανθίζουν, τα θεμελιωμένα συνταγματικά δικαιώματα, η οικονομική ευμάρεια σε σχέση […]
Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού – ή αλλιώς bullying – είναι ευρέως διαδομένο δυστυχώς σε πολλές χώρες του κόσμου. Ανέκαθεν συνέβαινε, όμως τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα δημοσιοποιείται, κατονομάζεται, βγαίνει στο φως από ολοένα και περισσότερες μαρτυρίες. Αν θέλουμε να ορίσουμε την έννοια του σχολικού εκφοβισμού θα λέγαμε πως πρόκειται για ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας, που […]
Η εφηβεία είναι μια πολύ σημαντική για το άτομο αναπτυξιακή φάση και αποτελεί μεταβατική περίοδο μεταξύ της παιδικής ηλικίας και της ενήλικης προσωπικότητας. Στο στάδιο αυτό, η ψυχική ισορροπία διαταράσσεται και το Εγώ του εφήβου γίνεται ευάλωτο και χαρακτηρίζεται από ρευστότητα. Αυτό συμβαίνει, διότι το άτομο παραπαίει μεταξύ των παλινδρομικών και προοδευτικών κινήσεων που εναλλάσσονται […]
Τα δεδομένα είναι σαφή: Η πλειοψηφία των ανθρώπων θα βιώσει σε κάποια στιγμή της ζωής τουλάχιστον μία κρίση πανικού. Τι είναι, όμως, η κρίση πανικού; Πρόκειται για την αιφνίδια εμφάνιση κρίσεων άγχους και φόβου που συνοδεύονται από έντονα σωματικά συμπτώματα. Ένα επεισόδιο πανικού κορυφώνεται μέσα σε λίγα λεπτά και συνολικά διαρκεί λιγότερο από μια ώρα, όμως […]
Είσαι ό,τι τρως ή είσαι ό,τι αισθάνεσαι; Μια δόση αλήθειας κρυμμένη και στα δύο. Τι γίνεται όμως όταν «τρως» αυτά που αισθάνεσαι; Για να το πούμε πιο καθαρά, φυσικά δεν τρως τα ίδια σου τα συναισθήματα με την κυριολεκτική έννοια του όρου, όμως είναι ευρέως πια αποδεκτό πως η κατανάλωση φαγητού, συχνά συνδέεται με τα […]
Πώς το έλεγε ο Νίτσε; Α ναι… «Ό, τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό». Πόσο ανθεκτικός ψυχολογικά μπορεί να είναι ένας άνθρωπος όταν τα πάντα στη ζωή του αλλάζουν άρδην προς το χειρότερο; Η οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα από το 2008, έχει επηρεάσει όλα τα επίπεδα ζωής των ατόμων, με δυσμενείς […]
Για τα όνειρα Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο ύπνος μας περιλαμβάνει 2 βασικά στάδια. Μόλις κοιμόμαστε μπαίνουμε στη φάση των «βραδέων κυμάτων» (NREM: Non Rapid Eye Movement), που αποτελεί ουσιαστικά τον βαθύ ύπνο. Ο ύπνος NREM διακόπτεται από τη φάση REM (Rapid Eye Movement), όπου έχουμε ταχείες οφθαλμικές κινήσεις (ενώ τα μάτια […]
Ορίζοντας την αναβλητικότητα: Η αναβλητικότητα αναφέρεται στην συνεχή καθυστέρηση, μετάθεση ή αναβολή ενός ατόμου να κάνει κάτι. Αυτό το «κάτι» μπορεί να ποικίλλει από μια απλή υποχρέωση, όπως για παράδειγμα η ολοκλήρωση μιας εργασίας για τη σχολή/δουλειά, σε πιο γενικευμένα ζητήματα, όπως να αποφασίσει το άτομο το είδος της επαγγελματικής καριέρας που επιθυμεί να ακολουθήσει. […]
Στις σύγχρονες κοινωνίες – ιδιαίτερα εκείνες του Δυτικού κόσμου – όλο και περισσότεροι άνθρωποι καθημερινά ταλανίζονται από τα λεγόμενα «ψυχοσωματικά» προβλήματα. Πρόκειται για σωματικά συμπτώματα που όμως δεν έχουν οργανική βάση, αλλά οφείλονται σε ψυχολογικούς στρεσογόνους παράγοντες. Όλοι έχουμε ακούσει αλλά και χρησιμοποιήσει στην καθημερινότητά μας φράσεις όπως: «όταν αγχώνομαι με πιάνει πονοκέφαλος/το στομάχι μου […]
Πόσο εύκολο είναι άραγε να χαρακτηρίσουμε ένα παιδί που δεν τα καταφέρνει καλά στο σχολείο αποτυχημένο ή τεμπέλικο; Πόσο καταστροφική μοιάζει για κάποιους η προοπτική των χαμηλών σχολικών επιδόσεων; Γιατί δεν προσπαθούμε να κατανοήσουμε τι κρύβεται πίσω από αυτή, αλλά βιαζόμαστε να αποδώσουμε χαρακτηρισμούς που σίγουρα δεν βοηθούν και συνήθως φέρνουν τα αντίθετα αποτελέσματα; Ας […]
Η έννοια των ορίων συνήθως χρωματίζεται αρνητικά στο μυαλό μας. Κάποιοι αντιπαθούν τους περιορισμούς που αυτά συνεπάγονται, άλλοι αδυνατούν να λειτουργήσουν χωρίς την ύπαρξή τους και ορισμένοι προσπαθούν να ανακαλύψουν αυτή τη μαγική ισορροπία ανάμεσα στον εαυτό και τους άλλους. Κάθε είδους σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των ανθρώπων – ερωτικής φύσεως, οικογενειακού δεσμού, φιλική ή […]
Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής αποτελούν ένα παγκόσμιο φαινόμενο που παρουσιάζεται όλο και πιο συχνά στο σύγχρονο κόσμο, πλήττοντας ανεξαιρέτως ανθρώπους κάθε ηλικίας, φύλου και κοινωνικοοικονομικού επιπέδου. Η τροφή γίνεται εχθρός. Η ανάδειξη τους ως διαταραχές στο διεθνώς αναγνωρισμένο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Πνευματικών και Ψυχικών διαταραχών (DSM), καταδεικνύει τη σοβαρότητά τους και το γεγονός […]
