Μια CETA σαγανάκι

Μπορεί τυπικά να μην έχουμε μπει ακόμα στην εποχή της Άνοιξης, να έχουμε χειμώνα και ακόμα να σκεφτόμαστε τον παγετό που περάσαμε. Μπορεί ακόμα να μην έχουμε καταλάβει ότι διανύουμε τον Μάρτη και τα χελιδόνια έρχονται. Μαζί με αυτά, θα αρχίσουμε να μετράμε και να επουλώνονται οι χειμερινές «πληγές» μας και θα σκεφτόμαστε παραλίες, καλοκαίρι,  παγωμένες γρανίτες λεμόνι και ταβερνάκια. Κοιτάξτε τι ωραία τώρα θα σας φέρω το θέμα του σημερινού άρθρου (όχι για να μην λέτε ότι σας έρχονται απότομα)…

Comprehensive Economic and Trade Agreement – CETA

Στα παραλιακά ταβερνάκια συνήθως βρίσκεται και μια σαλάτα και δη μια χωριάτικη. Η οποία διαθέτει στο υπέροχο σώμα της και μια γερή ποσότητα φέτας. Ιδού λοιπόν, εδώ και κάτι μέρες άνοιξε μια συζήτηση για τη φέτα, λόγω της CETA. Τι είναι η CETA θα αναρωτιέστε και το ίδιο έκανα κι εγώ μαζί σας. Πρόκειται για τη συμφωνία οικονομικής συνεργασίας Ε.Ε. – Καναδά (Comprehensive Economic and Trade Agreement – CETA). Αποτελεί τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που έχει συνάψει μέχρι σήμερα η Ε.Ε. και αφορά σε συνολική φιλελευθεροποίηση του εμπορίου προϊόντων και υπηρεσιών, προώθησης των επενδύσεων, δημιουργία ευκαιριών στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, καθώς και βελτίωση και εκσυγχρονισμό των συνθηκών πραγματοποίησης εμπορικών συναλλαγών. Επίσης η συμφωνία προστατεύει 140 γεωγραφικές ενδείξεις, ενώ ισχύουν όλα τα οφέλη της, όπως οι εμπορικές διευκολύνσεις και η βελτίωση της πρόσβασης στις δύο αγορές, διότι χάρη στη συμφωνία, θα αρθεί το 98% των δασμών, που ισχύουν μεταξύ των κρατών – μελών της Ε.Ε. και του Καναδά.

Η ιστορία της φέτα-ceta

Όλοι γνωρίζουμε πως για να αποκαλείται «φέτα» ένα λευκό τυρί είναι τόσο αυστηρά τα κριτήρια, ώστε έχουν αποκλειστεί ακόμη και ολόκληρες ελληνικές περιοχές. Την κατοχύρωση της ονομασίας και την προστασία της ως Π.Ο.Π., έχουν μέχρι σήμερα μόνο η ηπειρωτική Ελλάδα (Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησος) και από τα νησιά μόνο η Μυτιλήνη. Τα κριτήρια είναι τα εξής: πρέπει το γάλα που χρησιμοποιείται να είναι νωπό ή παστεριωμένο πρόβειο, ή μίγμα πρόβειου γάλακτος με γίδινο σε αναλογία 70% με 30% αντίστοιχα, να προέρχεται μόνο από ελληνικές φυλές αιγοπροβάτων παραδοσιακά εκτρεφόμενα, η φέτα να έχει μέγιστη υγρασία 56% και ελάχιστη λιποπεριεκτικότητα επί ξηρού 43% και τέλος, η ωρίμανσή της να διαρκεί για τουλάχιστον δύο μήνες.

Οι ετήσιες εξαγωγές της χώρας μας σε φέτα, συνεχώς αυξανόμενες ανέρχονται σε 45.000 τόνους και 260 εκατομμύρια ευρώ τζίρο ετησίως, με διανομή σε 56 χώρες και στις πέντε ηπείρους. H Ελλάδα παράγει και διακινεί το 28% της παγκόσμιας παραγωγής τυριών με ονομασία «φέτα».

Στο άρθρο 20.21 της CETA στις παραγράφους 1 και 2 εξηγείται ότι ο Καναδάς επιτρέπει την παραγωγή φέτας μόνο σε όσους είχαν αυτό το δικαίωμα ως τις 18 Οκτωβρίου 2013. Οι παραγωγοί του Καναδά που έφτιαχναν τυρί φέτα μέχρι τις 18 Οκτωβρίου του 2013 μπορούν να συνεχίσουν να το κάνουν, αλλά μόνο αυτοί. Δεν δίνεται, δηλαδή, καμία επιπλέον άδεια παραγωγής για φέτα. Όσοι άλλοι αποφασίσουν να δραστηριοποιηθούν στην παραγωγή τέτοιου είδους τυριού είναι υποχρεωμένοι να εξηγούν στη συσκευασία ότι πρόκειται για είδος ή τύπου ή στυλ ή απομίμηση φέτας και υπό την προϋπόθεση ότι σε τέτοιου είδους προϊόντα πρέπει να αναφέρεται η γεωγραφική προέλευσή τους.

Άλλα τυριά, όπως το γαλλικό ροκφόρ ή η ιταλική παρμεζάνα προστατεύονται πλήρως ως ονομασίες προέλευσης ακόμη και στον Καναδά. Για την φέτα όμως και άλλα τέσσερα τυροκομικά είδη (Asiago, Gorgonzola, Fontina, Munster) δεν θα ισχύει το ίδιο. 

Στις 15 Φεβρουαρίου 2017 λοιπόν, η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισε στο Στρασβούργο τη CETA. Από πλευράς Ελλάδας, η συμφωνία υπερψηφίστηκε από τους ευρωβουλευτές της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού, ενώ αντίθετα οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, της Χρυσής Αυγής, αλλά και ο ανεξάρτητος Νότης Μαριάς την καταψήφισαν. Πάμε να παρακολουθήσουμε τις αντιδράσεις λοιπόν, ξεκινώντας από τη δήλωση του ευρωβουλευτή της Ν.Δ. κ. Μ. Κεφαλογιάννη (ψήφισε υπέρ της CETA) που μιλώντας στην ΕΡΤ Αιγαίου τόνισε τα εξής: «Με τη συγκεκριμένη συμφωνία εκλείπουν οι δασμοί 8-12% για μία σειρά ελληνικών αγροτικών και όχι μόνο προϊόντων. Παράδειγμα, τα ροδάκινα, το ελαιόλαδο, οι βρώσιμες ελιές, τα τυριά, τα τυποποιημένα ελληνικά προϊόντα κ.λπ. Άρα γίνονται τα προϊόντα μας ανταγωνιστικότερα σε μία προηγμένη αγορά 30 εκ. κατοίκων. Στη συμφωνία ΕΕ-Καναδά δεν επετεύχθη πλήρως η προστασία της φέτας. Αυτό οφείλεται αποκλειστικά στους χειρισμούς της κυβέρνησης Τσίπρα-Καμένου. Όμως σε καμία περίπτωση δεν γίνεται να διαγραφούν τα ευρύτερα ευεργετήματα από την κύρωση της συμφωνίας».  Από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, η βουλευτής Ολυμπία Τελιγιορίδου μιλώντας προ ημερών για τη CETA στον ραδιοσταθμό «Πρακτορείο FM», είχε πει χαρακτηριστικά: «Υπάρχει μια διαφορετική στάση στο εσωτερικό και διαφορετική στο εξωτερικό για το συγκεκριμένο θέμα. Τον Οκτώβριο του 2016, 28 της ΝΔ έκαναν μια ερώτηση στο ελληνικό Κοινοβούλιο, κατηγορώντας την ελληνική κυβέρνηση για την προσπάθεια που έκανε τότε, ώστε να αλλάξει στη Συμφωνία αυτό που αφορούσε την ελληνική φέτα. Εκεί υπήρχε ένας έντονος καταγγελτικός λόγος, ότι η κυβέρνηση δεν κάνει τίποτε, ότι το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο και ότι αυτοί ποτέ δεν θα ψηφίσουν κάτι τέτοιο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο». Και πρόσθεσε: «Τρεις μήνες μετά ψηφίζεται η Συμφωνία CETA που περιλαμβάνει αυτά για τα οποία κατηγορούσαν τότε την ελληνική κυβέρνηση και ψηφίζεται από όλους τους ευρωβουλευτές της Ν.Δ ως μια Συμφωνία πολύ καλή για τη φέτα. Εδώ, λοιπόν, υπάρχει μια υποκρισία και μία διγλωσσία, άλλα να λέμε στο εσωτερικό για να δημιουργούμε εντυπώσεις και άλλα να κάνουμε στο εξωτερικό γιατί θα πρέπει να συμβαδίζουμε με αυτά που μας επιτάσσουν αυτοί, οι οποίοι βρίσκονται στο ευρωπαϊκό διευθυντήριο».

Στο δια ταύτα

Θεωρητικά η CETA μπορεί να τεθεί σε ισχύ τον Απρίλιο, αλλά προβλέπονται καθυστερήσεις. Αυτό γιατί πρέπει να την εγκρίνουν όχι μόνο τα κοινοβούλια των κρατών-μελών, αλλά και μερικά τοπικά κοινοβούλια, όπως εκείνο της Βαλονίας στο Βέλγιο, που δεν αποκλείεται να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ευρωπαϊκά κινήματα εναντίον των διατλαντικών συμφωνιών, 3,5 εκατομμύρια υπογραφές εναντίον της CETA και με την έστω και μικρή αντίσταση, του λαού και της κυβέρνησης της Βαλονίας, εξαιρέθηκε από την προσωρινή εφαρμογή της o καταστρεπτικός θεσμός του ιδιωτικού δικαστηρίου, γνωστού ICS. Να θυμίσω ότι ο ICS επιτρέπει στις πολυεθνικές να στέλνουν στα δικαστήρια τις εκάστοτε κυβερνήσεις απαιτώντας εκατομμύρια για αποζημιώσεις, προς όφελος τους. Σας είχα πει εξάλλου κι εδώ για τη νέα εποχή που ανοίγεται στις εμπορικές συναλλαγές και συμφωνίες. Μετά την ενδεχόμενη διάλυση της Συνεργασίας Διατλαντικού Εμπορίου και Επενδύσεων (γνωστή ως TTIP), έρχεται και η CETA.