Η Confederate Flag στις Η.Π.Α είναι ξανά στο προσκήνιο

Μεγάλη αναταραχή προκλήθηκε όταν η Ινδικής καταγωγής, Ρεπουμπλικανή κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνας, Νίκι Χάλεϋ ζήτησε να αποσυρθεί η Σημαία της Συνομοσπονδίας των Νοτίων Πολιτειών από το Καπιτώλειο της Πολιτείας, αλλά και κάθε δημόσιο χώρο. Αφορμή υπήρξε η εκτέλεση 9 Αφρο-αμερικανών σε Επισκοπική εκκλησία του Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνας από τον ψυχασθενή Ντύλαν Ρούφ, ο οποίος σε παλαιότερη του φωτογραφία εικονιζόταν να κουβαλάει τη σημαία του Νότου.

Αμέσως ξανάρχισαν οι συζητήσεις που κρατούν ενάμιση αιώνα εάν η σημαία της Συνομοσπονδίας εκπροσωπεί την Παράδοση ή είναι έκφραση μίσους, ή αν ο Πολέμος για την Απελευθέρωση του Νότου έγινε για την ανεξαρτησία των Πολιτειών απέναντι στη συγκεντρωτική Ουάσινγκτων, όπως την οραματιζόταν ο Τόμας Τζέφερσον ή για την υπεράσπιση της δουλείας και της ρατσιστικής πολιτικής. Γρήγορα όμως η πολιτική ορθότητα πέρασε στην επίθεση. Η πολυεθνική αλυσίδα λιανικού εμπορίου Walmart, το Amazon και το E-bay αποφάσισαν να σταματήσουν την πώληση της Συνομοσπονδιακής σημαίας.

Η πολιτική ορθότητα κτυπάει τις κλασσικές ταινίες του Χόλιγουντ

Αυτό όμως δεν επρόκειτο να μας ενδιαφέρει, αν δεν είχε και αντίκτυπο στον καλλιτεχνικό κόσμο. Στις 4 Ιουνίου ο γνωστός σινε-κριτικός Λού Λιούμερικ της «Νιου Γιόρκ Πόστ» ζητούσε να απαγορευτεί το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος» ως ρατσιστικό φιλμ. Για αυτόν, η ταινία βασίζεται στο βιβλίο της Μάργκαρετ Μίτσελ, η οποία ήταν υπερασπίστρια του «Χαμένου Αγώνα» του Νότου. Είναι μια ταινία που για αυτόν παρουσιάζει τους Βόρειους ως κακούς και τους μαύρους να αγαπάνε τα αφεντικά τους.

Βέβαια ο παραγωγός Ντέηβιντ Σελζίνσκυ, ο οποίος ήταν ένας προοδευτικός Εβραίος, έκοψε για λόγους ελιγμού τα διάφορα «αράπης» που υπήρχαν στο βιβλίο και τα αντικατέστησε με αναφορές σε «σκουρόχρωμους». Μπορεί στην ταινία να μην υπάρχoυν αναφορές στην  Κου Κλουξ Κλαν, όμως υπάρχει μια σκηνή που υπαινίσσεται οτι ο Ρέντ Μπάτλερ (Κλαρκ Γκέημπλ) και ο Άσλεϋ Γουίλκς (Λέσλι Χάουαρντ) παρακολουθούν μια μυστική πολιτική συνάντηση μετά την επίθεση  που δέχεται η Σκάρλετ Ο’ Χάρα (Βίβιαν Λή) και η οποία συμπεριλαμβάνει δράση με λευκές κουκούλες.

Μπορεί ο κριτικός να μη θεωρεί το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος», τόσο ρατσιστικό όσο το «Γέννηση Ενός Έθνους» του Γκρίφιθ, όμως για αυτόν ο «ήπιος ρατσισμός» του, όπως τον αποκαλεί, είναι πιο απεχθής γιατί θεωρεί ότι ο Εμφύλιος δεν έγινε για τη δουλεία, ένα θεσμό  που ρομαντικοποιεί (όπως λέει η ταινία). Όμως με μια τέτοια λογική, όποιος ιστορικός αποδεικνύει ότι ο Εμφύλιος δεν έγινε για τη δουλεία, αλλά για την ελευθερία των Πολιτειών απέναντι στην κεντρική εξουσία της Ουάσινγκτον, θα διώκεται. Εδώ να πούμε ότι μέχρι τώρα η «Γουώρνερ» δεν ήθελε να ακούσει για σχέση του “Όσα Παίρνει ο Άνεμος” με το φυλετισμό.

Tο αριστούργημα του Γκρίφιθ ήταν εκείνη η ταινία που  άλλαξε τον τρόπο που γινόταν οι ταινίες, χάρις σε καινούργιες τεχνικές, όπως παράλληλο μοντάζ και πανοραμίκ πλάνο, που μετέτρεψε τον Κινηματογράφο σε Τέχνη και άνοιξε τον δρόμο για επικές ταινίες όπως το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος», αλλά και τις ταινίες σοσιαλιστικού ρεαλισμού του Αϊζενστάιν, όπως το «Θωρηκτό Ποτέμκιν». Αυτή η ταινία πάντα βρισκόταν μέσα στις 100 καλύτερες ταινίες (παλαιότερα μέσα στις 10 κορυφαίες), αλλά τα τελευταία 5 χρόνια δεν αναφέρεται καν στις λίστες του Αμερικάνικου Ινστιτούτου Κινηματογράφου.

Ποια όμως είναι η άποψη των συγκροτημάτων του σάουθερν ροκ σήμερα για το νόημα της Συνομοσπονδιακής σημαίας; Kατ’ άρχήν υπάρχουν οι «Λύνερντ Σκύνερντ» που στο «Sweet Home Alabama» υπερασπίσθηκαν τις πολιτιστικές ιδιοσυγκρασίες του Νότου, ενώ εξύμνησαν τον τελευταίο στρατιώτη του Νότου στο «The Last Rebel». Πριν τρία χρόνια ο Γκάρι Ρόσσινκτον, κιθαρίστας και ιδρυτικό μέλος του συγκροτήματος, είχε δηλώσει ότι οι «Λύνερντ Σκύνερντ» δεν θα πουλάνε τη σημαία του Νότου στα πωλητήρια τους. Αυτό δε, το δικαιολογούσε λέγοντας ότι πλέον τη χρησιμοποιούν η Κου Κλουξ Κλαν και οι ναζί σκίνχεντς, οι οποίοι  στην πραγματικότητα την “απήγαγαν” από την παράδοση της και την κληρονομιά των στρατιωτών.

Φυσικά η αντίδραση των οπαδών ήταν να τους ξεφωνίσουν ως απατεώνες, ψεύτικους και «ποζάτους Νότιους». Όμως μετά από λίγο αφού ηρεμούσαν τα πράγματα, ο Ρόσσινκτον  θα δήλωνε:«Ο Τζώννυ Βαν Ζάντ συνεχίζει να τυλίγει την Συνομοσπονδιακή σημαία γύρω από το μικρόφωνο και απλώνει μία πάνω στο πιάνο. Δεν θέλουμε να πληγώσουμε κανενός τα αισθήματα, αλλά είμαστε ακόμα τόσο περήφανοι που είμαστε από τον Νότο, που κυματίζουμε την σημαία». Ενώ ο δεύτερος κιθαρίστας του συγκροτήματος, Ρίκυ Μέντλοκ, δήλωνε «Να σου πω για να καταλάβεις. Δεν έχει να κάνει με το μίσος. Η υπόθεση με την Συνομοσπονδιακή σημαία έχει υπερφουσκωθεί πέρα από τις σωστές διαστάσεις. Αν ο Νότος είχε νικήσει, αυτή θα ήταν η εθνική σημαία. Αλλά δεν νίκησε. Είναι Παράδοση, δεν έχει να κάνει με το μίσος».

Αντίθετη είναι η άποψη του Πάτερσον Χούντ των «Ντράιβ Μπάυ Τράκερς», του συγκροτήματος που τα τελευταία χρόνια έχει ταυτιστεί όσο κανένα με το σάουθερν ροκ. «Είμαι από την Αλαμπάμα. Έζησα στον Νότο ολόκληρη την ζωή μου. Έχω προγόνους που πολέμησαν σε αυτόν τον πόλεμο που έγινε για λάθος λόγους, αλλά είναι πολύ πίσω στο παρελθόν. Ο Εμφύλιος έγινε πριν από 150 χρόνια. Είναι καιρός να προχωρήσουμε μπροστά. Η σημαία συμβολίζει μια πράξη πολέμου ενάντια στις Ηνωμένες Πολιτείες».