Η 3η Φεβρουαρίου του 1830 αποτελεί σταθμό στην Ελληνική Ιστορία, καθώς τότε ιδρύθηκε για πρώτη φορά το νεοελληνικό κράτος. Η Ελλάδα δηλαδή κηρύχθηκε κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος, γεγονός που πλέον αναγνωριζόταν σε διεθνές επίπεδο. Το “ελληνικό ζήτημα” αυτό διευθέτησε το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, που υπεγράφη από τις Μεγάλες Δυνάμεις, Βρετανία, Γαλλία και Ρωσία, και διακήρυξε την πολιτική ανεξαρτησία της χώρας.
Οι πιθανές τοποθεσίες ανέγερσης της Μητρόπολης Αθηνών
Αφού λοιπόν ιδρύθηκε το ελληνικό κράτος, πρωτεύουσά του ορίστηκε η πόλη των Αθηνών, λόγω της ένδοξης ιστορίας της ως λίκνο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Αυτό που έλειπε όμως από την επίσημη πρωτεύουσα ήταν μια μητροπολιτική εκκλησία, που θα έδρευε στο κέντρο της. Αρχικά, προτάθηκαν δύο πιθανές τοποθεσίες: η πλατεία Συντάγματος και η πλατεία Ομονοίας. Μία λιγότερο πιθανή πρόταση ήταν να κτιστεί η Μητρόπολη στην τοποθεσία, που σήμερα δεσπόζει η Καθολική εκκλησία του Αγίου Διονυσίου στην Πανεπιστημίου. Βέβαια, η πρόταση αυτή απορρίφθηκε αμέσως, λόγω της ερημικότητας σε σχέση με τις δύο πρώτες.
Το παράδοξο της υπόθεσης ήταν πως η Μητρόπολη δεν κτίστηκε σε καμία από τις παραπάνω τοποθεσίες. Αντιθέτως, η εκκλησία ανεγέρθη στο κέντρο της παλαιάς Αθήνας, δηλαδή στην περιοχή της Πλάκας.
Η πολύχρονη διαδικασία κατασκευής της
Το έργο της κατασκευής επρόκειτο να είναι δύσκολο και χρονοβόρο, καθώς η Μητρόπολη Αθηνών όφειλε να είναι η πιο επιβλητική εκκλησία της περιοχής. Λαμβάνοντας επίσης υπόψιν και την οικονομική δυσχέρεια της χώρας, χρειάστηκαν συνολικά 20 χρόνια και η συμβολή πολλών αρχιτεκτόνων, για την ολοκλήρωση του έργου. Οι εργασίες ξεκίνησαν επίσημα το 1842 και τον σχεδιασμό ανέλαβε ένας Δανός αρχιτέκτονας, ο Θεόφιλος Χάνσεν, ο οποίος σχεδίασε την Ακαδημία Αθηνών και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Επιθυμία του ξένου αρχιτέκτονα ήταν ο συνδυασμός δυτικών στοιχείων αναγεννησιακού και γοτθικού χαρακτήρα. Ωστόσο, οι εργασίες διακόπηκαν μετά από έναν χρόνο λόγω έλλειψης χρημάτων. Το υπέρογκο για την εποχή ποσό κατασκευής, καλύφθηκε από εράνους, από την εκποίηση εκκλησιαστικής περιουσίας και από προσωπικές δωρεές του Βασιλιά Όθωνα και του ευεργέτη Γεωργίου Σινά.
Τη συνέχεια του έργου δεν ανέλαβε ο Χάνσεν, αλλά ένας νέος αρχιτέκτονας, ο Έλληνας Δημήτριος Ζέζος, που μεταξύ άλλων προσέθεσε στο σχέδιο βυζαντινά στοιχεία. Το 1857 όμως ο αρχιτέκτονας πέθανε χωρίς να καταφέρει να παραδώσει έτοιμο το έργο. Αξίζει να σημειωθεί πως για την οικοδόμηση της Μητροπόλεως χρειάστηκαν να κατεδαφιστούν συνολικά 72 άλλες μικρότερες εκκλησίες, ώστε να χρησιμοποιηθούν τα υλικά τους στο νέο έργο.
Η τελική μορφή της εκκλησίας, την οποία ανέλαβαν ο Γάλλος αρχιτέκτονας Francois Boulanger και ο Έλληνας Παναγιώτης Κάλκος, ήταν η εξής: τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, βυζαντινά και νεοκλασικά στοιχεία. Τα εγκαίνιά της πραγματοποιήθηκαν την 21η Μαΐου του 1862.
Η Μητρόπολη Αθηνών φθάνει στο σήμερα
Η Μητρόπολη της Αθήνας έχει χαρίσει στο ελληνικό κράτος πολλές αξιομνημόνευτες στιγμές, καθώς εκεί έχουν εορταστεί μερικά από τα σημαντικότερα γεγονότα για την Ελλάδα. Το 1864 οι καμπάνες της χτύπησαν χαρμόσυνα, σημαίνοντας την Ένωση των Επτανήσων με την υπόλοιπη Ελλάδα. Έκτοτε στέψεις και γάμοι των Ελλήνων Βασιλέων -όπως ο πρώτος βασιλικός γάμος, που τελέστηκε στην Ελλάδα, αυτός του διαδόχου Κωνσταντίνου με την πριγκίπισσα Σοφία στις 27 Οκτωβρίου του 1889- αλλά και κηδείες πρωθυπουργών και άλλως σημαντικών προσωπικοτήτων έχουν λάβει χώρα στην εκκλησία αυτή. Η Μητρόπολη είναι σταθμός της νεοελληνικής ιστορίας.
Τις χρονολογίες 1981 και 1999, οι σεισμοί που έπληξαν την Αθήνα, προκάλεσαν καταστροφές και στη Μητρόπολη Αθηνών. Γι’ αυτό το λόγο, τα τελευταία χρόνια η εκκλησία βρισκόταν με σκαλωσιές, ώστε να επισκευαστούν οι ζημιές που προκλήθηκαν. Στις 2 Ιουλίου του 2016 έγινε η τελετή επαναλειτουργίας της, με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο να τελεί τον μέγα εσπερινό.
Πηγές:
- http://www.mixanitouxronou.gr/i-mitropoli-athinon-chtistike-stin-plaka-giati-i-panepistimiou-theorithike-erimiki-periochi-katedafistikan-72-ekklisies-gia-ikodomika-ilika-ke-chriastikan-20-chronia-mechri-na-apoperatothi/
- https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%81%CF%89%CF%84%CF%8C%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%BB%CE%BF_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CE%BE%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82
- http://www.iefimerida.gr/news/68292/%CE%B5%CE%B3%CE%B9%CE%BD%CE%B5-%CF%83%CE%B1%CE%BD-%CF%83%CE%AE%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B1-%CF%84%CE%BF-1834-%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%B5%CF%8D%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1%CF%82
- http://iaath.gr/
Παρόμοια άρθρα που μπορεί να σ’ενδιαφέρουν:
- Οι συνοικίες της παλιάς Αθήνας: Όταν το Κολωνάκι ονομαζόταν Κατσικάδικα
- Εξάρχεια ή αλλιώς “Πυθαράδικα”
- Το γερμανικό φρουραρχείο στην οδό Κοραή 4
- Κως: Η νήσος του Ιπποκράτη
- Όλη η Ήπειρος μέσα από λέξεις και φωτογραφίες
