Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου 2023
  • Αφιερώματα
  • Συνεντεύξεις
  • Κινηματογράφος
  • Θέατρο
  • Βιβλίο
  • Διαγωνισμοί
MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά
MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά
  • MAXMAG
    • Σχετικά με εμάς
    • Πολιτική απορρήτου
    • Δελτία Τύπου
    • Επικοινωνία
    • Γίνε αρχισυντάκτης
    • Γίνε αρθρογράφος
    • #Egrapses
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
    • Αφιερώματα
      • Εγκλήματα
      • Ελλάδα 1821
      • Επιστήμονες
      • Ιστορία
      • Καλλιτέχνες
      • Μικρασιάτικη Καταστροφή
      • Πολιτικοί
      • Συγγραφείς
    • Συνεντεύξεις
      • Life & Style
      • Επιστήμη & Έρευνα
      • Επιχειρηματικότητα
      • Λογοτεχνία
      • Ποιότητα Ζωής
      • Πολιτισμός
      • Τέχνες
      • Υπέρβαση Ζωής
      • Ψυχαγωγία
    • Πολιτισμός
      • Τέχνη
      • Φιλοσοφία
      • Μουσεία
      • Κοινωνία
      • Γλώσσα
      • Εκπαίδευση
      • Κουλτουρα
      • Αρχαιολογία
      • Ιστορία
      • Θρησκεία
      • Festival
    • Βιβλίο
      • Βιβλιολίστες
      • Βιβλιονέα
      • Βιβλιοπαρουσιάσεις
      • Βιβλιοπροτάσεις
      • Νέες Κυκλοφορίες
      • Παιδικό βιβλίο
      • Ποίηση & Ποιητές
      • Προτάσεις Συγγραφέων
      • Συγγραφείς
    • Ειδική Αγωγή
      • ΑμεΑ
      • ΔΕΠΥ
      • Διαταραχές Λόγου
      • Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος
      • Μαθησιακές Δυσκολίες
      • Νοητική καθυστέρηση
      • Προβλήματα Όρασης
    • Περιβάλλον
      • Άγρια Ζωή
  • ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ
    • Κινηματογράφος
      • Box Office
      • Specials
      • Κινηματογραφικά Νέα
      • Κριτικές
      • Λίστες Ταινιών
      • Προτάσεις Ταινιών
    • Μουσική
      • Happenings
      • Music News
      • Reviews
      • Tracklisting
      • Έρευνα
      • Χρονομηχανή
      • Προσωπικά
    • Θέατρο
      • Ηθοποιοί
      • Θεατρικές Μορφές
      • Θεατρικές Προτάσεις
      • Θεατρική Ατζέντα
      • Θεατρική εκπαίδευση
      • Θέατρο και παιδί
      • Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος
      • Κριτικές Θεατρικών Παραστάσεων
      • Οικονομικό Θέατρο
      • Παρουσιάσεις Παραστάσεων
      • Πρεμιέρες
      • Προσεχώς
      • Τελευταίες Παραστάσεις
    • Τηλεόραση
      • #EditorsChoice
      • Series Review
      • Tv Guide
      • Tv People
      • TvNewsflash!
      • VintageTv
      • Where Are They Now
      • Προτάσεις Σειρών
      • Σειρές
      • Τηλεταινίες
    • Γαστρονομία
    • Φωτογραφία
      • Guide
      • Άγνωστες Φωτογραφίες
      • Απόψεις
    • Gaming
      • Classics
      • Gaming Reviews
      • Tabletop
      • Techday
  • LIFE & STYLE
    • Μηχανοδήγηση
    • Σώμα & Υγεία
      • Αισθητική
      • Άσκηση
      • Γυναικολογία
      • Διατροφή
      • Ιατρικά νέα
      • Υγεία και πρόληψη
    • Μόδα & Ομορφιά
      • Μόδα
      • Ομορφιά
    • Design
      • Αρχιτεκτονική
      • Διακόσμηση
      • Φτιάξτο μόνος σου
    • Ψυχολογία
      • Κοινωνική Ψυχολογία
      • Πειράματα στην Ψυχολογία
      • Ψυχολογία & τέχνη
      • Ψυχολογία στην παιδική ηλικία
    • Αψυχολόγητα
      • Ξαφνικά Συνέβη
    • Επιχειρηματικότητα
    • Καρίερα
      • Tips
      • Εργασία
  • ΕΠΙΣΤΗΜΗ
    • Επιστήμη
      • Event
      • Προϊστορία
      • Ανθρώπινο Σώμα
      • Διάστημα
      • Πλανήτες
      • Ανακαλύψεις
      • Επιστήμονες
    • Τεχνολογία
      • Event
      • Smart Living
        • Προστασία
      • Smartphones
      • Social Media
        • Facebook
        • Instagram
        • Twitter
      • Ρομπότ
    • Ψυχολογία
  • ΕΞΕΡΕΥΝΩ
    • Ταξίδια
      • Max Ταξίδια
      • Ελλάδα
        • Ηπειρώτικη Ελλάδα
        • Νησιωτικη Ελλαδα
      • Εναλλακτικός Τουρισμός
      • Εξωτερικό
        • Αμερική
        • Ασία
        • Αφρική
        • Ευρώπη
        • Ωκεανία
    • Άγνωστη Ελλάδα
      • Άγνωστη Αθήνα
      • Άγνωστη Ήπειρος
      • Άγνωστη Θεσσαλονίκη
      • Άγνωστη Θράκη
    • City Guide
      • Αθήνα
      • Αλεξανδρούπολη
      • Βιβλιοστέκια
      • Βόλος
      • Γεύση
      • Εξωτερικό
      • Ηράκλειο
      • Θεσσαλονίκη
      • Ιωάννινα
      • Κατερίνη
      • Κρήτη
      • Κύπρος
      • Λίστες με μαγαζία
      • Πάτρα
      • Πειραιάς
      • Προτασεις
  • PLUS
    • Next Chapter
      • Αυγερινός
      • Μια Εβδομάδα Ακόμα
      • Ο Δρόμος της Επανάστασης
      • Ουρανία
      • Πεταλούδα στο Φως
      • Πικραλίδες
      • Σπουδαία Γυναίκα
      • Σταυροδρόμι Ψυχών
    • #Egrapsa
      • Απόψεις
        • Θέατρο
      • Μικρές ιστορίες
      • Μόδα
      • Πληροφοριακά
      • Προσωπικές Εμπειρίες
      • Σκέψεις
    • Διαγωνισμοί
      • Διαγωνισμοί Θεάτρου
      • Διαγωνισμός Διηγήματος
      • Διαγωνισμός Παραμυθιού
      • Νικητές Διαγωνισμών
    • Podcasts
    • QUIZ
Άγνωστη Ελλάδα Άγνωστη Θεσσαλονίκη

Η Αγία Σοφία της Θεσσαλονίκης: «Ναός της του Θεού Σοφίας»

Από Ελευθερία Σακελλαρίου 2 Μαρτίου 2018
 Η Αγία Σοφία της Θεσσαλονίκης: «Ναός της του Θεού Σοφίας»

Αγία Σοφία

Η Αγία Σοφία της Θεσσαλονίκης βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αγίας Σοφίας και Ερμού. Είναι ναός αφιερωμένος στον Χριστό, τον αληθή Λόγο και τη Σοφία Του, ενώ διακοσμήθηκε την περίοδο της Εικονομαχίας με ανεικονικά ψηφιδωτά, μιμούμενος τη διάκοσμο του ναού της Αγίας Ειρήνης στην Κωνσταντινούπολη. Παραπάνω, απεικονίζεται σε μια σπάνια φωτογραφία μέσα στο βιβλίο του Adolf Hermann Struck. Η ημερομηνία λήψης άγνωστη. Η φωτογραφία της καρτ ποστάλ έφερε πάνω ως χρονολογία τύπωσης το έτος 1860, όμως οι ιστορικοί και οι συλλέκτες αμφισβητούν τη χρονολογία αυτή. Ως μια πιθανή χρονολογία ορίζουν μάλιστα το 1890, λίγο πριν παραδοθεί ο ιερός ναός στις φλόγες.

Η μεγάλη πυρκαγιά άφησε πίσω της ένα ναό με σημαντικές ζημιές, η αποκατάσταση του οποίου ξεκίνησε 30 χρόνια αργότερα. Κατά τις εργασίες αποκατάστασης ανακαλύφθηκε και το περίφημο ψηφιδωτό του τρούλου. Στον τρούλο απεικονίζεται η Ανάληψη, που ανάγεται στα τέλη του 9ου αιώνα. Συγκεκριμένα, στο κέντρο του τρούλου, μέσα σε δόξα, παριστάνεται ο Χριστός καθισμένος σε ουράνιο τόξο, ενώ γύρω του εικονίζονται η Παναγία με υψωμένα χέρια σε στάση δέησης και οι Απόστολοι του Χριστού σκαρφαλωμένοι σε βράχους του Όρους των Ελαιών. Αποτελεί κορυφαίο δείγμα της λεγόμενης «Αναγέννησης της εποχής των Μακεδόνων αυτοκρατόρων». Η επιγραφή από τις Πράξεις αναφέρει «ἄνδρες Γαλιλαῖοι, τί ἑστήκατε βλέποντες εἰς τὸν οὐρανόν» όπου παρίστανται οι Δώδεκα Απόστολοι, η Παναγία και δύο άγγελοι.

Αγία Σοφία

Από μητροπολιτικός ναός σε οθωμανικό τζαμί

Το 1204 με την κατάληψη της Θεσσαλονικής από τους Φράγκους, η Αγία Σοφία λειτουργούσε ως μητροπολιτικός ναός της πόλης, ενώ η λειτουργία της άλλαξε κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, με τη μετατροπή της σε τζαμί. Έκτοτε, επικράτησε για καιρό το οθωμανικό στοιχείο. Στην παρακάτω φωτογραφία, άνδρες τουρκικής καταγωγής με φέσια στο κεφάλι βρίσκονται μαζεμένοι έξω από την Αγία Σοφία και στο βάθος δεσπόζει η βάση ενός μιναρέ. Οι Τούρκοι κατέλαβαν την πόλη το 1430, όμως ο ναός δε μετετράπη σε μουσουλμανικό τέμενος, ώσπου να έρθουν τα χρόνια του σουλτάνου Σουλεϊμάν (16ος αιώνας).

Όσο λειτουργούσε ως τζαμί πήρε από τους Τούρκους το όνομα «Αγιά Σοφιά τζαμί» (Aya Sofia). Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας κατασκευάστηκε επίσης στη δυτική του πλευρά ένα περιστύλιο βασισμένο σε κίονες (προστώο), πάνω στα ίχνη παρόμοιου παλιού κτίσματος, το οποίο αποξηλώθηκε αργότερα. Αξίζει να σημειωθεί πως ο ναός λειτούργησε ως μουσουλμανικό τέμενος μέχρι και την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον τουρκικό ζυγό το 1912, οπότε και λειτούργησε ξανά ως χριστιανικός ναός.

Advertising
Loading...

Αγία Σοφία

Η ιστορία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

Μέχρι την περίοδο που λειτουργούσε ως χριστιανικός ναός, φυλαγόταν στην Αγία Σοφία το λείψανο του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, σε λάρνακα στη δεξιά πλευρά του Ιερού Βήματος. Ο Αγ. Γρηγόριος είχε υπάρξει Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης από το 1346 και αναγέννησε πνευματικά τη Θεσσαλονίκη. Όταν πέθανε ενταφιάστηκε στον καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας και 10 χρόνια μετά ανακηρύχθηκε Άγιος με πράξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Αργότερα το λείψανό του μεταφέρθηκε στον Ναό Αγίου Δημητρίου, που καταστράφηκε με την πυρκαγιά του 1890.

Η πυρκαγιά του 1890

Ανάμεσα στα 2.000 περίπου κτίσματα του κεντρικού τομέα της πόλης, που επλήγησαν από την πυρκαγιά του 1890, βρέθηκε και η Αγία Σοφία. Την περίοδο 1907-1909 έγιναν αναστηλωτικές εργασίες υπό την επίβλεψη του βυζαντινολόγου Charles Diehl, ενώ το 1909 ξεκίνησαν νέες εργασίες, τόσο στο κτίριο, όσο και στον περιβάλλοντα χώρο υπό την επίβλεψη του Ιταλού αρχιτέκτονα Pierro Arrigoni. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν τελικά το 1911, με σκοπό να συμπέσουν με την επίσκεψη του Τούρκου σουλτάνου Μεχμέτ Ρεσάτ Ε’ στις 27 Μαΐου.

Αγία Σοφία

Πότε ανεγέρθη η Αγία Σοφία;

Αυτό που δε γνωρίζουμε με σιγουριά είναι το έτος ανέγεργης του ναού. Από τη μία υπάρχει η άποψη, πως κτίστηκε την ίδια χρονική περίοδο με τον ομώνυμο ναό στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Βέβαια, αν αυτό ίσχυε, τότε ο Προκόπιος, ιστορικός του Ιουστινιανού, θα είχε κάνει κάποια αναφορά στο έργο του για το ναό της Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης, όταν περιέγραφε τα κτίσματα του αυτοκράτορα στην περιοχή. Από την άλλη, ερευνητές προσπάθησαν να προσδιορίσουν τη χρονολογία ανέγερσης του ναού με βάση τα ψηφιδωτά και τα λοιπά οικοδομικά υλικά, που είχαν χρησιμοποιηθεί. Το μόνο σίγουρο είναι πως η Αγία Σοφία κτίστηκε μέσα στην περίοδο της Εικονομαχίας, ίσως στο τελευταίο τέταρτο του 8ου αιώνα.

Ο Ναός υπέστη σοβαρή καταπόνηση από τον σεισμό του 1978 και η αποκατάσταση των ζημιών διήρκεσε περίπου είκοσι χρόνια, ο δε τρούλος αποκαταστάθηκε το 1980. Το 1981 βρέθηκαν πίσω από τα στασίδια του δεξιού χορού, τα λείψανα του Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Βασιλείου (9ος – 10ος μ.Χ. αι.), καθώς εντός των καθεδρικών ναών ήταν σύνηθες να ενταφιάζονται επίσκοποι.

Αγία Σοφία


Πηγές:

  • https://en.wikipedia.org/wiki/Adolf_Struck
  • http://www.mixanitouxronou.gr/i-spania-fotografia-tou-vyzantinou-naou-tis-agias-sofias-sti-thessaloniki-prin-paradothei-stis-floges-eixe-metatrapei-se-tzami-apo-ton-souleiman-kai-otan-apokatastathike-apokalyfthike-to-perifimo-psi/
  • Πληροφορίες αντλήθηκαν από το βιβλίο «Ιστορία της Θεσσαλονίκης» του Απόστολου Παπαγιαννόπουλου, εκδόσεις ΡΕΚΟΣ
  • Την αρχική φωτογραφία του άρθρου εντόπισε η συλλέκτρια Λίζα Κουτσαπλή
  • facebook.com/groups/agnosti.thessaloniki/
  • https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B3%CE%AF%CE%B1_%CE%A3%CE%BF%CF%86%CE%AF%CE%B1_(%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7)
  • http://thessaloniki4all.gr/el/places/%CE%B2%CF%85%CE%B6%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%AE-%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AE/%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CE%BF%CF%86%CE%AF%CE%B1
Advertising
Loading...

ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ ΤΟ:

Report post

Ελευθερία Σακελλαρίου

Αρθρογράφος

Μόλις ανέβηκαν
Βιβλίο

Καλό μου παιδί, Romy Hausmann: Μια κλειστοφοβική ιστορία αιχμαλωσίας και επιβίωσης

6 Δεκεμβρίου 2023
Ιστορία

Το παλαιό Σερβικό ημερολόγιο

6 Δεκεμβρίου 2023
Συνεντεύξεις

Έλλη Ιγγλίζ: «Η σχέση μου με τη γραφή είναι βαθιά και πολυετής»

6 Δεκεμβρίου 2023
Βιβλίο

Φλόρενς Μπλαντ, μια τιμωρός στην ντικενσιανή Ευρώπη

5 Δεκεμβρίου 2023

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Άγνωστη Ελλάδα

Η Ελλάδα με Τρένο: Μια Σιδηροδρομική Περιπέτεια Έξω από τα Συνηθισμένα

Άγνωστη Ελλάδα

Μουσθένη: Ταξίδι στο «Πήλιο της Καβάλας»

Άγνωστη Ελλάδα

Λίμνη Ζηρού: Το σπήλαιο που έγινε λίμνη

Άγνωστη Ελλάδα

Βερδικούσια, Λιβάδι: Το άγνωστο ρεκόρ και οι τελευταίοι βλαχόφωνοι

Άγνωστη Ελλάδα

Τα άγνωστα «Τέμπη» της Ελλάδας

Άγνωστη Ελλάδα

Αμπελάκια: Απόδραση στο Νομό Λάρισας

Άγνωστη Ελλάδα

Λαγκάδια Αρκαδίας: Το κρεμαστό χωριό στο κέντρο της Πελοποννήσου

Άγνωστη Ελλάδα

Κασονήσι: οι αμέτρητες αποχρώσεις του μπλε

MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά

MAX MAGAZINE

Σχετικά με εμάς
Newsletter
Πολιτική Απορρήτου

Έλα κοντά μας

Γίνε αρθρογράφος
Γίνε αρχισυντάκτης
Egrapses
Επικοινωνία
Δελτία Τύπου

ΑΝΕΒΗΚΕ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ

Περιβάλλον

Ωφέλιμα έντομα και βιολογική καταπολέμηση εχθρών των καλλιεργειών

Προτάσεις Σειρών

Ως πότε θα είναι υποτιμημένο το “Gotham”;

Συνεντεύξεις

ΩΡΛ: από το σύνδρομο eagle ως τη νόσο Μενιέρ

Κοινωνική Ψυχολογία

Ωριμότητα: Σε αγαπώ ή σε χρειάζομαι;

MAX Κατηγορίες

Πολιτισμός
Αφιερώματα
Βιβλίο
Κινηματογράφος
Θέατρο
Τηλεόραση
Ταξίδια
City Guide
Άγνωστη Ελλάδα
Γαστρονομία
Σώμα κ Υγεία
COPYRIGHT © 2018 - 2023 / ΒΥ MAXMAG ALL RIGHTS RESERVED