Βερντέν 1916: Επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της μάχης

Βερντέν
Πηγή εικόνας: iwm.org.uk| Γάλλοι στρατιώτες περιεργάζονται γερμανικό Maxim MG 08 στο φρούριο Douaumont (1916).

Η μάχη του Βερντέν διεξήχθη στα πλαίσια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου. Διήρκησε από τις 21 Φεβρουαρίου μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου του 1916 και σε αυτήν συμμετείχαν η Γαλλία και η Γερμανία. Θεωρείται απ’ τις πιο αιματηρές συρράξεις του Α’ Παγκοσμίου και έχει ιδιαίτερη σημασία για τους Γάλλους.


Επιλογή περιοχής και έναρξη επιχειρήσεων στο Βερντέν

Το Βερντέν είναι μια περιοχή στη Γαλλία, στις όχθες του ποταμού Μιζέ. Η περιοχή αυτή αποτελούσε μεν σημαντικό οχυρωματικό σημείο για τους Γάλλους, προβλημάτιζε δε τους Γερμανούς αφού απειλούσε την κύρια γραμμή των επικοινωνιών τους. Επομένως, η κατάληψή του θα ήταν σημαντικό χτύπημα έναντι του γαλλικού ηθικού. Οι Γερμανοί σχεδίαζαν την κατάληψη περιορισμένων και συγκεκριμένων στόχων μέσω της διεξαγωγής επιθέσεων πυροβολικού, με ένταση, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Έτσι θα ήταν αδύνατο για τους Γάλλους να πραγματοποιήσουν αντεπίθεση. Είχαν επίσης διακόψει την σιδηροδρομική επικοινωνία από και προς το Βερντέν. Οι Γάλλοι, κατόρθωσαν να αποστείλουν έμψυχο και άψυχο υλικό στο μέτωπο μέσω του Ιερού Δρόμου (La Voie Sacrée), ενός χωμάτινου δρόμου μήκους 57 χιλιομέτρων, που ξεκινούσε από το Bar le Duc και έφτανε ως το Βερντέν.

Βερντέν
Πηγή εικόνας: history.com | Ο Ιερός Δρόμος (1916).

Οι Γερμανοί ξεκίνησαν τις επιχειρήσεις τους το πρωί της 21ης Φεβρουαρίου και κατέλαβαν τα χωριά Μπραμπάν σιρ Μιζέ, Βαρβίγ και Σαμονέ μέσα σε τρεις μέρες. Στις 24 Φεβρουαρίου προσπάθησαν να προωθηθούν πέραν του Σαμονέ, ακινητοποιήθηκαν όμως απ’ το γαλλικό πυροβολικό. Στο μεταξύ, η υπεράσπιση της δεξιάς όχθης του Μιζέ, ανατέθηκε στον στρατηγό Πετέν, και οι Γάλλοι αναδιοργάνωσαν την άμυνά τους, με τη δημιουργία μιας δεύτερης γραμμής που ξεκινούσε απ’ την ανατολική όχθη του Μιζέ και έφτανε στο χωριό Ντουωμόν. Ανυπεράσπιστο, το φρούριο Ντουωμόν έπεσε σε γερμανικά χέρια και οι Γερμανοί διεκδίκησαν το ομώνυμο χωριό, χωρίς επιτυχία, μέχρι την 4η Μαρτίου. Έξι μέρες μετά, κατέλαβαν και το Μπουά ντε Κουμιέ. Από το λόφο Λε Μορ Χομ, κατάφεραν να πάρουν τη χαμηλή κορυφή, και μέχρι τις 31 Μαρτίου και το χωριό Βω ήταν πλέον γερμανοκρατούμενο. Εν ολίγοις, μέχρι τις 8 Απριλίου, οι Γάλλοι αποχωρίστηκαν ό,τι είχε μείνει απ’ το παλαιό μέτωπο στην αριστερή όχθη του Μιζέ.

Διαβάστε επίσης  Γιούκιο Μισίμα: Πολύπλοκος κι αμφιλεγόμενος
Πηγή εικόνας: britannica.com | Χάρτης με τα σημεία της μάχης του Βερντέν (1916).

Η άνοιξη έρχεται με αλλαγές στην διοίκηση. Ο Ρόμπερτ Ζώρζ Νιβέλ για τους Γάλλους και ο Έβαλντ Φον Λόχοβ για τους Γερμανούς αναλαμβάνουν τα δεξιά τμήματα,  και ο Ανρί Μπερτελότ και ο Μαξ Φον Γκάλβιτζ αντίστοιχα τα αριστερά. Περί τα τέλη Μαΐου, αρχίζει πια να γίνεται εμφανής η πίεση για το τέλος της διαμάχης. Μακροπρόθεσμα, η εξουθένωση βαραίνει περισσότερο την γερμανική πλευρά, αφού οι Γάλλοι αναλαμβάνουν να τους καθυστερήσουν και να κρατήσουν τις άμυνες με κάθε κόστος μέχρι και την Μάχη του Σομ που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο. Σε αυτή θα βρεθούν αντιμέτωποι οι Σύμμαχοι (με κύρια δύναμη αυτή της Βρετανίας) και η Γερμανική Αυτοκρατορία.

Advertisements
Ad 14

Γαλλική αντεπίθεση

Την 1η Ιουνίου, οι Γερμανοί επιτίθενται στα Βω και Τιαμόν, τα οποία καταλαμβάνουν μέχρι τις 9 Ιουνίου. Λίγες μέρες αργότερα, στις 15, οι Γάλλοι ανακαταλαμβάνουν μια έκταση περί που ενός χιλιομέτρου χαρακωμάτων στον λόφο Λε Μορ Χομ. Την 21η Ιουνίου οι Γερμανοί κάνουν και άλλη επίθεση και περνά στην κυριαρχία τους η κωμόπολη Φλερί και η πρώτη γραμμή χαρακωμάτων μπροστά απ’ το οχυρό Σουβίλ.

Πηγή εικόνας: britannica.com | Γάλλοι στρατιώτες σε κατασκήνωση στο μέτωπο στο Βερντέν (1916).

Από αυτό το σημείο και έπειτα, οι Γερμανοί δεν θα μπορέσουν να σημειώσουν άλλα σημαντικά κέρδη. Σε όλη την περιοχή παρουσιάζονται τοπικές και σύντομες συγκρούσεις, ενώ η τελευταία γερμανική προσπάθεια την 3η Σεπτεμβρίου, δεν απέδωσε καρπούς. Τον Σεπτέμβριο, οι Μανζέν και Νιβέλ σχεδιάζουν την επιχείρηση απελευθέρωσης του Βερντέν. Την 21η Οκτωβρίου ξεκινούν με πυροβολικό καταιγισμό, ο οποίος ακολουθείται από επίθεση με δυνάμεις πεζικού. Τρεις μέρες αργότερα, το Ντουωμόν ήταν και πάλι γαλλικό, και 6.000 Γερμανοί ήταν αιχμάλωτοι. Μέχρι τις 2 Νοεμβρίου οι Γάλλοι είχαν επανακτήσει και το οχυρό Βω.

Διαβάστε επίσης  Η Liza Minnelli διδάσκει πώς να υπερβαίνουμε την πραγματικότητα

Απολογισμός

Όσον αφορά την μελέτη της στρατηγικής, η έννοια της μάχης αποκτά πλέον την έννοια ενός συνόλου επιχειρήσεων. Με λύπη παρατηρούμε πως σε όλη τη διάρκεια των επιχειρήσεων στο Βερντέν έχουμε μεγάλο κόστος σε ανθρώπινες ζωές (700.000 νεκροί και τραυματίες) και υλικούς πόρους, για ελάχιστα κέρδη. Τα χωριά Μπομόν, Μπεζονβώ, Κουμιέ, Φλερί, Χομόν, Λουβεμόν, Ορνέ, Βω και Ντουωμόν καταστράφηκαν ολοσχερώς. Το τελευταίο φιλοξενεί μνημείο – Οστεοφυλάκιο που ολοκληρώθηκε το 1932 και περιλαμβάνει τα οστά περισσότερων από 100.000 Γάλλων και Γερμανών πεσόντων, άγνωστης ταυτότητας.


Παρακάτω ακολουθεί βίντεο με στιγμιότυπα από τη μάχη του Βερντέν.


Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο.

Battle of Verdun. Ανακτήθηκε από britannica.com. Τελευταία πρόσβαση 17/12/2020.

Η μάχη του Βερντέν. Ανακτήθηκε από sansimera.gr. Τελευταία πρόσβαση 17/12/2020.

Κολιόπουλος Κ. 2008. Η Στρατηγική σκέψη απ’ την αρχαιότητα ως σήμερα. Εκδόσεις Ποιότητα.

Γεννημένη και μεγαλωμένη στην Αθήνα, με πτυχίο στις Διεθνείς & Ευρωπαϊκές Σπουδές και μεταπτυχιακό στη Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού. Σκοπός της συμμετοχής στο Maxmag η διατήρηση του ερευνητικού ενδιαφέροντος σε θέματα ιστορίας, διπλωματίας και στρατηγικής.

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

The Turkish Detective: Εγκλήματα με άρωμα… Κωνσταντινούπολης

Εγκλήματα στην ΠόληΗ σειρά The Turkish Detective είναι από εκείνες
Η ψυχοθεραπεία σκοτώνει τον έρωτα;

Η ψυχοθεραπεία σκοτώνει τον έρωτα;

Έρωτας και ψυχοθεραπεία – έννοιες ασύμβατεςΗ Κόλαση του Δάντη μοιάζει