Ακαδημαϊκός, πολιτικός, δημοσιογράφος, σύζυγος, πατέρας και θύμα της «17 Νοέμβρη». Σαν σήμερα δολοφονείται ο Παύλος Μπακογιάννης.
Η παιδική του ηλικία
Στις 10 Φεβρουαρίου 1935 γεννήθηκε στα Βελωτά Ευρυτανίας, ο Παύλος Μπακογιάννης με γονείς τον παπά-Κώστα, τον ιερέα του χωριού, και την Ειρήνη Μπακογιάννη. Φαίνεται ότι τα παιδικά του χρόνια εκεί, του ενστάλαξαν μια ιδιαίτερη αγάπη για τον τόπο του, τον οποίο προσπάθησε να αναδείξει σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Στο Γυμνάσιο βρέθηκε στο Θέρμο Τριχωνίδας και μετέπειτα για ένα χρόνο στο Καρπενήσι. Τελικά, τελείωσε το σχολείο στο Β’ Γυμνάσιο Πατρών.
Η ακαδημαϊκή και δημοσιογραφική του καριέρα
Σπούδασε Πολιτικές και Κοινωνικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έπειτα, πήρε πτυχίο Πολιτικής Οικονομίας και Πολιτικών Επιστημών στα Πανεπιστήμια του Μονάχου, Τύμπιγκεν και Κωνσταντίας. Εκεί αργότερα ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών, διδάσκοντας Πολιτικές Επιστήμες και Δημοσιογραφία. Τότε γνώρισε τη μετέπειτα σύζυγό του, Ντόρα Μητσοτάκη, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, την Αλεξία και τον Κώστα.
Από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 έγινε διευθυντής του ελληνόφωνου ραδιοφωνικού προγράμματος της Βαυαρίας. Όταν εγκαθιδρύθηκε στην Ελλάδα η δικτατορία των Συνταγματαρχών, ο Παύλος Μπακογιάννης βρέθηκε στις ραδιοφωνικές επάλξεις, ασκώντας δριμεία κριτική στο καθεστώς μέσα από εκπομπές και σχόλια. Αυτή η πολιτική του αντίληψη αναμεταδιδόταν συχνά, ακόμη και από τη Deutsche Welle, αποτελώντας ορόσημο του αγώνα για την αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Το 1974, στην πλέον μεταπολιτευτική Ελλάδα, ο Παύλος Μπακογιάννης επιστρέφει και αρχίζει να εργάζεται στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», ενώ το 1982 αναλαμβάνει, έως το 1985, την έκδοση του εβδομαδιαίου περιοδικού «ΕΝΑ».
Η συμμετοχή στην πολιτική
Στο διάστημα από τον Νοέμβριο του 1985 έως και τον Σεπτέμβριο του 1989, διετέλεσε πολιτικός σύμβουλος του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Στις εκλογές του Ιουνίου του 1989 εκλέχθηκε βουλευτής της περιφέρειας Ευρυτανίας, ενώ αργότερα συμμετείχε ενεργά στο σχηματισμό της κυβέρνησης Τζαννετάκη.
Μπορεί να πει κανείς για τις πολιτικές απόψεις του Παύλου Μπακογιάννη πως στηρίζονταν σε φιλελεύθερους κανόνες, χωρίς όμως τον ανταγωνισμό και τη βίαιη αίσθηση της πόλωσης. Υπήρξε ένας πολιτικός, ο οποίος στήριξε με πραγματικό ενδιαφέρον την ουσιαστική επανένωση και συμφιλίωση της δεξιάς με την αριστερά, ώστε να απαλυνθεί, αλλά όχι να διαγραφεί ιστορικά, η μνήμη του Εμφυλίου Πολέμου. Μάλιστα, τα λόγια του ταυτίζονταν με τις πράξεις του, καθώς εργάστηκε για τη συγκυβέρνηση αριστεράς-δεξιάς, καταθέτοντας νομοσχέδιο για την επούλωση των τραυμάτων του 20ου αιώνα, ξεκινώντας από τον Εθνικό Διχασμό και κυρίως τον Εμφύλιο, κάτι το οποίο έγινε νόμος του κράτους το 1989.
Εκτός, όμως από την ήπια πολιτική του, έπαιξε σημαντικό ρόλο για την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Ευρυτανία, για την οποία κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σχέδιο ανάπτυξης και ανάδειξης του φυσικού της κάλλους.
Οι πολιτικές εντάσεις και το χρονικό της δολοφονίας
Εκείνη τη χρονιά, οι πολίτες γίνονταν μάρτυρες των αποκαλύψεων του σκανδάλου Κοσκωτά ή αλλιώς της Δίκης του Αιώνα, στην οποία ενεπλάκησαν εξέχοντα πολιτικά πρόσωπα, όπως ο τότε πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου και υπουργοί της κυβέρνησης. Ο Κοσκωτάς, επιχειρηματίας και ιδιοκτήτης της Τράπεζας της Κρήτης και του εκδοτικού ομίλου «ΓΡΑΜΜΗ Α.Ε.», που είχε αγοράσει από τον Παύλο Μπακογιάννη, κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση υπέρογκων ποσών. Ο Ανδρέας Παπανδρέου κατηγορήθηκε από το λαό για προσπάθεια ελέγχου τόσο των τραπεζών όσο και των Μ.Μ.Ε.
Το σκάνδαλο αυτό, η πόλωση του λαού και το εκρηκτικό κλίμα που δημιουργήθηκε, αποτέλεσαν το κατάλληλο περιβάλλον για να δράσει η τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη». Το πρωί της 26 Σεπτεμβρίου 1989, ο Παύλος Μπακογιάννης έμπαινε στην πολυκατοικία που βρισκόταν το γραφείο του, στην οδό Ομήρου 35. Δύο άγνωστοι με κοστούμια και φακέλους στα χέρια, τον πυροβόλησαν σχεδόν εξ’ επαφής και τον εγκατέλειψαν. Στο αυτοκίνητο της διαφυγής βρισκόταν ο Δημήτρης Κουφοντίνας, ο Σάββας Ξηρός (οι οποίοι φαίνονται ως οι φυσικοί αυτουργοί), ο Ηρακλής Κωστάρης και ο Βασίλης Τζωρτζάτος. Οι δύο τελευταίου φαινόταν ως συμμέτοχοι. Στην είσοδο της πολυκατοικίας ήταν τοποθετημένη η προκήρυξη της οργάνωσης, ενώ αργότερα αποκαλύφθηκε ότι τα τραύματα προκλήθηκαν από το «χαρακτηριστικό» 45άρι όπλο της «17 Νοέμβρη».
Αν και ο Παύλος Μπακογιάννης θεωρούταν ένας μετριοπαθής πολιτικός, έπεσε θύμα τρομοκρατικού χτυπήματος, αφού τα μέλη της οργάνωσης τον χαρακτήρισαν ως «κλέφτη του λαού», γράφοντας για την πώληση του εκδοτικού ομίλου στον Κοσκωτά. Επίσης, η δολοφονία συνέπεσε με την αρχή της παραπεμπτικής διαδικασίας στο δικαστήριο, των εμπλεκόμενων πολιτικών στο σκάνδαλο Κοσκωτά.
Η κηδεία του έγινε στις 29 Σεπτεμβρίου στο Καρπενήσι, όπου παρευρέθηκε πολύς κόσμος και μετά από λίγα χρόνια στήθηκε ανδριάντας. Επιπλέον, ένα πάρκο της πόλης πήρε το όνομά του.
Η απόδοση της δικαιοσύνης
Το 2002 η τρομοκρατική οργάνωση της «17 Νοέμβρη» εξαρθρώθηκε και οι ένοχοι βρέθηκαν ενώπιον της δικαιοσύνης. Για το σύνολο των εγκλημάτων τους στον καθένα επιδικάστηκε διαφορετική ποινή, αν και όλες περιλάμβαναν τουλάχιστον μία φορά ισόβια.
Τέλος, για τους ενόχους, η δολοφονία αυτή θεωρήθηκε ως απαραίτητη κίνηση για την τιμωρία των «φταιχτών» και τη «λύτρωση» του λαού. Στην πραγματικότητα, η δολοφονία αυτή ήταν ένα αψυχολόγητο χτύπημα, το οποίο στέρησε από τη χώρα ένα σπουδαίο πολιτικό με βαθιά ριζωμένες δημοκρατικές ιδέες, μα κυρίως στέρησε μία οικογένεια την πατρική φιγούρα.
Παρακάτω παρατίθεται η ομιλία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στη Βουλή για τη δολοφονία:
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο κείμενο:
Παύλος Μπακογιάννης. Ανακτήθηκε από www.wikipedia.org (τελευταία πρόσβαση στις 24/09/2020).
17 Νοέμβρη. Ανακτήθηκε από www.wikipedia.org (τελευταία πρόσβαση στις 24/09/2020).
30 χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη. Ανακτήθηκε από www.cnn.gr (τελευταία πρόσβαση στις 24/09/2020).
Δολοφονία Μπακογιάννη: Τα τέσσερα μεγάλα ερωτήματα, 30 χρόνια μετά. Ανακτήθηκε από www.in.gr (τελευταία πρόσβαση στις 24/09/2020).
