Ο Εμίλ Ντυρκέμ (Emile D. Durkheim) γεννήθηκε στις 15 Απριλίου του 1858, στην πόλη Επινάλ, στη Λωρραίνη της Γαλλίας. Η μητέρα του, Μέλανι, ήταν κόρη μεγάλου εμπόρου της περιοχής ενώ ο πατέρας του ήταν ραβίνος. Ο Ντυρκέμ θα φοιτήσει αρχικά σε ραβινικό σχολείο, προκειμένου να ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα, του παππού και του προπάππου του οι οποίοι ήταν επίσης ραβίνοι. Η διαγωγή του ήταν εξαιρετική και με το οξυδερκές πνεύμα του θα αποσπάσει βραβεία και επαίνους, αποφοιτώντας τελικά από το κολλέγιο κατέχοντας το πτυχίο «Γραμμάτων και Επιστημών». Η επιθυμία του να γίνει ραβίνος θα αλλάξει ολοκληρωτικά όταν θα φτάσει στο Παρίσι.
Τα πρώτα του βήματα
Στα 13 του, ο Ντυρκέμ θα γραφτεί σε ένα από τα μεγαλύτερα λύκεια του Παρισιού, το «Lycee Louis-le-Grand». Η επιρροή της καθολικής δασκάλας του θα στρέψει το ενδιαφέρον του προς τον Καθολικισμό. Σύντομα όμως θα συνειδητοποιήσει πως η θρησκεία δεν ήταν κάτι που τον απασχολούσε ιδιαίτερα και έτσι θα καταλήξει στον αγνωστικισμό. Στην συνέχεια της ζωής του, θα εκφράσει μέσα από τα μελετήματα του πως η θρησκεία προέρχεται από κοινωνικά φαινόμενα και όχι θεϊκά. Οι βαθιά θρησκευτικές καταβολές του όμως θα τον συνοδεύουν σε όλη την διάρκεια της ζωής του καθώς πολλοί από τους μαθητές και τους συνεργάτες του θα είναι Εβραίοι.
Στο λύκειο Louis-le-Grand προετοιμαζόταν εντατικά για την εισαγωγή του στην «Ecole Normale Superieure», την Ανωτάτη Σχολή Εκπαιδευτικών. Η προετοιμασία του όμως θα κλονιστεί από την αρρώστια του πατέρα του και έχοντας αποτύχει ήδη δύο φορές, θα καταφέρει τελικά να εισαχθεί στην σχολή το 1879, στην ηλικία των 21.
«Ο άνθρωπος είναι ένα ηθικό ον επειδή ζει σε κοινωνίες. Αν εξαφανίσουμε την κοινωνική ζωή, η ηθική θα εξαφανιστεί μαζί της».
Παρόλο που η σχολή θεωρούνταν ένα από τα κορυφαία εκπαιδευτικά ιδρύματα, από το οποίο αποφοιτούσαν οι μεγαλύτεροι διανοούμενοι της εποχής, ο Ντυρκέμ δεν ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένος. Το αντικείμενο του ενδιαφεροντός του ήταν η επιστημονική προσέγγιση της κοινωνίας και στο πρόγραμμα σπουδών του δεν υπήρχε κανένα μάθημα κοινωνικής φύσεως. Μάλιστα, θα ασκήσει έντονη κριτική στην σχολή του, κατηγορώντας της για τις πολλές διδακτικές ώρες που αφιερώνονταν στην μελέτη των αρχαίων ελληνικών και των λατινικών και όχι σε πιο σύγχρονες φιλοσοφικές προσεγγίσεις ή νεότερα επιστημονικά επιτεύγματα.
Την ίδια περίοδο θα γνωρίσει τον ιστορικό Φυστέλ ντε Κουλάνζ και τον φιλόσοφο Μπουτρού. Ο πρώτος θα αποτελέσει πηγή γνώσεων για την κριτική και την μεθοδολογία της ιστορικής έρευνας ενώ ο δεύτερος θα προσφέρει στον Ντυρκέμ μια διαφορετική προσέγγιση της φιλοσοφίας της επιστήμης, την οποία θα κρατήσει και θα εφαρμόσει στο επιστημονικό του έργο.
Η ακαδημαϊκή πορεία και τα θεμελιώδη έργα του Ντυρκέμ
Το 1882, ο Ντυρκέμ αρχίζει να παραδίδει μαθήματα φιλοσοφίας και το 1887, έχοντας διανύσει ήδη έναν χρόνο στην Γερμανία διαδάσκοντας Κοινωνιολογία, διορίζεται στο παιδαγωγικό πανεπιστήμιο του Μπορντώ στο Παρίσι. Παράλληλα με τις παραδόσεις των μαθημάτων του, που αφορούσαν την κοινωνική και παιδαγωγική επιστήμη, αφοσιώθηκε στην σπουδή συγκεκριμένων αντικειμένων όπως η συγγένεια, το έγκλημα, ο νόμος, η θρησκεία, η αιμομιξία και ο σοσιαλισμός. Οι πρωτοπορίες του αυτές θα αποτελέσουν βάση για να εισαχθεί επισήμως η Κοινωνιολογία στο γαλλικό πρόγραμμα σπουδών.
Από το 1890 και μετά, η ζωή του Ντυρκέμ αποκτά την πιο δημιουργική της χροιά. Το 1893 δημοσιεύει την διατριβή του με τίτλο «Η κατανομή της εργασίας στην κοινωνία» που αφορά την θέση του σχετικά με φύση της ανθρώπινης κοινωνίας, την εξέλιξή της και την κατανομή της εργασίας στις παραδοσιακές και τις μοντέρνες κοινωνίες. Ο Ντυρκέμ δεν ερεύνησε μόνο τί όριζεται ως κατανομή εργασίας αλλά και πώς αυτή επηρεάζει την συνύπαρξη των κοινωνικών μελών. Το 1895, εκδίδει τους «Κανόνες της Κοινωνιολογικής Μεθόδου» που αφορούσε την μελέτη των κοινωνικών φαινομένων καθώς και την ίδια την επιστήμη της κοινωνιολογίας, το πώς έμοιαζε ως τότε και πώς χρειαζόταν να αλλάξει στο μέλλον.
«Δεν το καταδικάζουμε επειδή είναι έγκλημα. Είναι έγκλημα επειδή το καταδικάζουμε».
Ένα χρόνο μετά, το 1896, ανοίγει το περιοδικό «Κοινωνιολογικά Χρονικά», το οποίο θα καθιερωθεί ως το πρώτο περιοδικό κοινωνικών επιστημών στην Γαλλία. Σε αυτό θα δημοσιεύονται οι μελέτες των μαθητών και των συνεργατών του. Τέλος, το 1897, δημοσιεύεται η κοινωνιολογική μονογραφή του, «Αυτοκτονία», μέσα στην οποία ερευνά την αυτοκτονία όχι ως ατομικό ή ψυχολογικό φαινόμενο αλλά χωρίζοντας σε κατηγορίες τα κοινωνικά γεγονότα που ενδέχεται να σχετίζονται με αυτή.
Τα επόμενα χρόνια της ζωής του
Το 1902, Ο Ντυρκέμ γίνεται Πρόεδρος στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Όλοι οι φοιτητές του Πανεπιτημίου επιδίωκαν να παρακολουθήσουν έστω μερικά από τα μαθήματά του. Η θέση του αυτή του δίνει μεγάλη επιρροή στο εκπαιδευτικό σύστημα και το 1912 εκδίδει το τελευταίο μεγάλο του έργο, «Στοιχειώδεις Μορφές της Θρησκευτικής Ζωής».
«Είναι η κοινωνία που μας κάνει κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσή της: μας μπουκώνει με τα θρησκευτικά, πολιτικά και ηθικά πιστεύω της που ελέγχουν τις πράξεις μας».
Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ταράζει ολοκληρωτικά την ζωή του σπουδαίου κοινωνιολόγου. Οι δεξιές του πολιτικές πεποιθήσεις θα σταθούν εμπόδιο στην πορεία του και θα χάσει την θέση του στο πανεπιστήμιο, έχοντας γίνει στόχος της αριστερής παράταξης. Τον Απρίλιο του 1916, θα χάσει τον γιο του, Αντρέ, που ήταν ένα σπουδαίος γλωσσολόγος, στο βουλγαρικό μέτωπο κατά την διάρκεια του πολέμου μεταξύ του Βελγίου και της Γερμανίας. Από την απώλεια αυτή, δεν θα συνέλθει ποτέ. Θα υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο και θα φύγει από την ζωή την επόμενη χρονιά, στις 15 Νοεμβρίου του 1917, στην ηλικία των 59.
Ακολουθεί σύντομο βίντεο σχετικά με την ζωή και το έργο του:
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
Εμίλ Ντυρκαϊμ, ανακτήθηκε από www.theartofcrime.gr, τελευταία πρόσβαση 14/4/2021
Εμίλ Ντιρκέμ, ανακτήθηκε από el.wikipedia.org, τελευταία πρόσβαση 14/4/2021
Ο θεμελιωτής της κοινωνιολογίας Εμίλ Ντυρκέμ, ανακτήθηκε από www.sciencearchives.wordpress.com, τελευταία πρόσβαση 14/4/2021
Εμίλ Ντιρκέμ, ανακτήθηκε από www.gnomikologikon.gr, τελευταία πρόσβαση 14/4/2021
