Η «Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών» ήταν ένα τριήμερο δολοφονιών από το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Χίτλερ, ώστε να εξαφανίσει τους πολιτικούς του αντιπάλους. Το τριήμερο που ξεκίνησε στις 30 Ιουνίου διασφάλισε τον απόλυτο έλεγχο του Χίτλερ στο Κόμμα, αλλά και στο κράτος. Η επιβολή των πολιτικών του με τη βία ήταν από εδώ και πέρα μονόδρομος.
Οι αιτίες της «Νύχτας των Μεγάλων Μαχαιριών»
Η Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών ή επιχείρηση «Κολιμπρί», όπως ονομάστηκε, δεν ήταν ένα απλό ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα σε μέλη του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, αλλά μία στρατηγική κίνηση του Χίτλερ, ώστε να έχει την ομαλότερη δυνατή συνεργασία με τραπεζίτες, εφοπλιστές, βιομήχανους όπλων και την εσωτερική ελίτ του κόμματός του.
Περίπου το 1930, το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα της Γερμανίας αποτελούνταν και από δύο παραστρατιωτικές ομάδες, την SA (τάγμα εφόδου) και την SS (τάγμα προστασίας). Η SA βρισκόταν υπό τη διοίκηση του Ερνστ Ρεμ και αποτελούνταν από περίπου 3 εκατομμύρια μέλη, με σκοπό να συγκρούονται με όποιον αντιτίθεται με τα πιστεύω του κόμματος, δηλαδή με κομμουνιστές, συνδικαλιστές και πολιτικούς αντιπάλους. Αντίθετα, όπως μαρτυρά και το όνομά της, η SS προστάτευε τα ανώτερα στελέχη του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, είχε δραστικά λιγότερα μέλη και ουσιαστικά θεωρούνταν ομάδα επίλεκτων μελών της SA.
Ο Ερνστ Ρεμ άνηκε στον κλειστό κύκλο του Φύρερ και ήταν από τους ελάχιστους ανθρώπους που του μιλούσαν στον ενικό. Όντας υπέρμετρα φιλόδοξος και με τη σιγουριά που του χάριζε η τόσο στενή σχέση με το Χίτλερ, πίστευε ότι θα καταφέρει η οργάνωσή του να αντικαταστήσει το γερμανικό τακτικό στρατό και ότι θα αναγορευθεί αρχηγός του στρατού. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν ήταν δυνατό, καθώς θα διατάρασσε τις σχέσεις του Φύρερ με την οικονομική ελίτ που τον υποστήριζε. Η κοινωνική προέλευση της SA -ήταν άνθρωποι με χαμηλά εισοδήματα και αντίθετοι στον καπιταλισμό-, τρόμαζε τις άλλες τάξεις, αφού πίστευαν ότι απειλούνταν όσα είχαν κατοχυρώσει μέχρι τότε. Τα εκατομμύρια μέλη της SA είχαν την ψευδαίσθηση ότι ο Φύρερ μετά τις εκλογές θα έκανε πράξη την εθνικοποίηση της οικονομίας και την αύξηση του κρατικού παρεμβατισμού στη βιομηχανία και τις συναλλαγές. Ένα κράτος-πατέρας και προστάτης με λάβαρο το εθνικό συμφέρον πάνω από όλα.
Ο Χίτλερ, γνωρίζοντας ότι η ικανοποίηση αυτών των αιτημάτων θα τον έβλαπτε σοβαρά, προχώρησε με δραστικές κινήσεις. Η επιχείρηση «Κολιμπρί» είχε αρχίσει να τίθεται σε κίνηση.
Το πλαστό κατηγορητήριο και τα γεγονότα της σφαγής
Αυτό που δεν άρεσε στην ελίτ του Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος ήταν ότι ο Ρεμ, αν όντως το επιθυμούσε, μπορούσε να αντικαταστήσει τον τακτικό στρατό και να απειλήσει την κυριαρχία του Χίτλερ. Η επιχείρηση εξόντωσής του, λοιπόν, ήταν απλή και αποτελεσματική. Η Γκεστάπο -μυστική αστυνομία- κλήθηκε να συλλέξει στοιχεία, τα οποία θα το σκιαγραφούσαν ως αποστάτη και ενορχηστρωτή πραξικοπήματος κατά της εξουσίας του Φύρερ. Πρωτοστάτες αυτής της επιχείρησης ήταν οι δεύτεροι στην εξουσία μετά το Χίτλερ, ο Γκέρινγκ και ο Χίμλερ. Αυτοί οι δύο παρουσίασαν το ότι ο Ρεμ χρηματίστηκε από τη Γαλλία με 12.000.000 μάρκα, για να ανατρέψει το Χίτλερ.
Εκτός από το υποτιθέμενο πραξικόπημα του Ρεμ, ο επικεφαλής της SA κατηγορήθηκε και για το γεγονός ότι ήταν ομοφυλόφιλος. Τα πιστεύω του κόμματος για την «Άρια φυλή» και την εθνική «καθαρότητα» του γερμανικού λαού θεωρούσαν την ομοφυλοφιλία μίασμα και κάτι το οποίο επιβάλλεται να εξαλειφθεί. Μάλιστα μετά τη Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών του 1934, το άρθρο 175 του γερμανικού ποινικού κώδικα άλλαξε, ώστε οποιαδήποτε υποψία ερωτικού ενδιαφέροντος μεταξύ ανδρών να θεωρείται νόμιμος λόγος σύλληψης και φυλάκισης.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η SS συνέλαβε πάρα πολλά μέλη της SA και τα εκτέλεσε χωρίς να περάσουν ποτέ από δίκη. Ειδικά, ο Ερνστ Ρεμ συνελήφθη από το εξοχικό του και μεταφέρθηκε στη φυλακή Στάντελχαϊμ στο Μόναχο. Εκεί του δόθηκε η ευκαιρία να αυτοκτονήσει, αλλά αρνήθηκε και τον εκτέλεσαν στις 2 Ιουλίου. Εκτός από τον αρχηγό της SA, ο Χίτλερ βρήκε την ευκαιρία να εκτελέσει και άλλους πολιτικούς του αντιπάλους, όπως τον πρώην καγκελάριο Κουρτ Φον Σλάιχερ και τον εσωκομματικό του αντίπαλο Γκρέγκορ Στράσερ. Η επίσημη αναφορά των θυμάτων κατονόμαζε 81 άτομα, αλλά ο πραγματικός αριθμός είναι περίπου 200 άτομα.
Οι συνέπειες της Νύχτας των Μεγάλων Μαχαιριών
Η Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών έδωσε στο Χίτλερ ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα. Παρουσιάστηκε στο λαό ως θύμα του Ρεμ και κατάφερε να περάσει τον «Εξουσιοδοτικό Νόμο» που δικαιολογούσε την τριήμερη σφαγή ως αυτοάμυνα του κράτους. Πλέον, οτιδήποτε ήταν αντίθετο στο καθεστώς θα μπορούσε να αποσιωπηθεί με τη βία με το πρόσχημα της αυτοάμυνας. Αυτή η πρόδηλη νομιμοποίηση της βίας έφερνε όλο και πιο κοντά τις θηριωδίες των Ναζί και του Τρίτου Ράιχ. Η εντολή της εκτέλεσης ανθρώπων, χωρίς να περάσουν καν από κάποιο δικαστικό θεσμό, είναι πρακτική καθεστώτων αυθαιρεσίας και φασισμού. Δηλαδή, ακριβώς ό,τι επεδίωκε το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα όταν ανέλαβε την εξουσία.
Επιπλέον, λόγω της έμμεσης αναφοράς σε γαλλική ανάμειξη, ο Γάλλος πρέσβης Φρανσουά Πονσέ απηύθυνε επίσημο διάγγελμα στο γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο τον καθησύχασε κι έτσι συνέχισε να ασκεί τα καθήκοντά του, αναπτύσσοντας, μάλιστα, μία καλή σχέση με το Χίτλερ.
Τέλος, η «Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών» είναι ένα από τα σημαντικά γεγονότα που διευκόλυνε τη μετατροπή της Γερμανίας σε ένα ναζιστικό κράτος, με τη διαδικασία της «Ευθυγράμμισης». Η εξάλειψη της διαφορετικότητας και η εξόντωση οποιουδήποτε έμοιαζε να αντιστέκεται στις φασιστικές ιδέες είχε αρχίσει και μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της ανθρωπότητας ήδη πλησίαζε.
Παρακάτω ακολουθεί βίντεο στα αγγλικά για τη «Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών»:
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο κείμενο:
Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών. Ανακτήθηκε από el.wikipedia.org, τελευταία πρόσβαση στις 19/06/2021.
Night of the Long Knives. Ανακτήθηκε από https://www.britannica.com/event/Night-of-the-Long-Knives, τελευταία πρόσβαση στις 19/06/2021.
Nazi Party. Ανακτήθηκε από https://www.britannica.com/topic/Nazi-Party, τελευταία πρόσβαση στις 19/06/2021.
Ernst Rohm. Ανακτήθηκε από https://www.britannica.com/biography/Ernst-Rohm, τελευταία πρόσβαση στις 19/06/2021.
