Οδυσσέας, Πηνελόπη και Τηλέμαχος, μια βασιλική οικογένεια με πρωταγωνιστικό ρόλο στην Οδύσσεια και με πολλά περιθώρια ανάλυσης και ίντριγκας. Αφού περνάνε 20 χρόνια από την πολιορκία της Τροίας και ένα ταξίδι γεμάτο απρόοπτα, ο Οδυσσέας φτάνει στην Ιθάκη και στις νέες του περιπέτειες. Εξοντώνοντας τους μνηστήρες και ανακαταλαμβάνοντας τον θρόνο και το βασίλειο του, ζει ευτυχισμένος με την Πηνελόπη και τον Τηλέμαχο μέχρι τα βαθιά γεράματα, περιμένοντας το μέλλον που του προμήνυσε στον Άδη ο μάντης Τειρεσίας (Οδύσσεια, ραψ. λ, στ.: 134-137);
Κάθε μύθος έχει πολλές προεκτάσεις και εκδοχές για αυτόν ακριβώς τον λόγο, επειδή είναι μύθος. Ένα φανταστικό περιστατικό, το οποίο περνά από στόμα σε στόμα και από γενιά σε γενιά, επιτρέποντας στον καθένα να προσθέτει ή και να αλλάζει κάτι. Κάπως έτσι επεμβαίνει και ο Ησίοδος κάνοντας λόγο για τον Τηλέγονο, (τηλέ + γόνος = αυτός που γεννήθηκε μακριά) τον γιο του Οδυσσέα με την Κίρκη.
Σύμφωνα με τον Ησίοδο, ο Οδυσσέας είχε τρία παιδιά από την Κίρκη, τον Τηλέγονο, τον Λατίνο και τον Άγριο. Σύμφωνα με τον μύθο, (ο οποίος παρουσιάζεται με διάφορες εκδοχές) όταν ο Τηλέγονος ενηλικιώθηκε, η Κίρκη του αποκάλυψε ποιος είναι ο πατέρας του και δίνοντάς του ένα κοντάρι και καρφώνοντας στην μία άκρη το κεντρί ενός θαλάσσιου τρυγονιού (δώρο από τον Οδυσσέα προς την Κίρκη), τον στέλνει να τον βρει.
Ο Οδυσσέας, το όνειρο και η τραγική ειρωνεία
Παράλληλα, πίσω στην Ιθάκη, ο Οδυσσέας είδε ένα όνειρο και αντιλαμβανόμενος ότι το όνειρο αυτό προμήνυε κάτι κακό, καλεί τους ερμηνευτές του να του δώσουν κάποια εξήγηση. Στο όνειρο αυτό, ο Οδυσσέας έβλεπε να βρίσκεται στο κρεβάτι του και ένα τέρας που έμοιαζε περισσότερο με θεό, παρά με άνθρωπο να στέκεται μπροστά του. Παρά την όψη του, ο Οδυσσέας ένιωθε τόσο οικεία με το τέρας αυτό, που ήθελε να το αγκαλιάσει. Εκείνο με ανθρώπινη φωνή του αποκρίθηκε ότι έχουν συγγένεια και ότι είναι γραμμένο να πεθάνει από εκείνο. Τότε, ξαφνικά, ένα βέλος ήρθε από την θάλασσα, καρφώθηκε πάνω στον Οδυσσέα και ο βασιλιάς ξεψύχησε.
Η εξήγηση του ονείρου από τους ερμηνευτές ήταν άμεση: ο Οδυσσέας θα πέθαινε από τον γιο του, και διώχνοντας τον Τηλέμαχο από τον χώρο που ήταν συγκεντρωμένοι, για να μην ακούσει, τον ενημερώνουν σχετικά. Μην έχοντας πολλές επιλογές, ο τελευταίος, εξορίζει τον Τηλέμαχο στην Κεφαλλονιά προκειμένου να αποτρέψει την επαλήθευση του ονείρου. Ο καιρός περνούσε και κάποια νύχτα, ο βασιλιάς της Ιθάκης, είδε πάλι το ίδιο όνειρο, ωστόσο έχοντας τον Τηλέμαχο στην Κεφαλλονιά, ήταν ήσυχος ότι το όνειρο θα παρέμενε όνειρο και τίποτα περισσότερο.
Σύμφωνα με την «Τηλεγονία» (ή «Τηλεγόνεια») του Ευγάμμονα, κάποιο βράδυ ενημερώνουν τον Οδυσσέα, ότι ένα καράβι έχει ελλιμενιστεί και το πλήρωμά του λεηλατεί το νησί. Ήταν ο Τηλέγονος, ο οποίος νομίζοντας ότι βρίσκεται στην Κέρκυρα, έκανε επιδρομές στα παράλια του νησιού προκειμένου να ταΐσει το ταλαιπωρημένο του πλήρωμα. Χωρίς να χάσει χρόνο ο Οδυσσέας, φτάνει στους λεηλάτες με σκοπό να υπερασπιστεί το νησί του. Κατά τη διάρκεια της μάχης, ο Οδυσσέας ρίχνει, αστόχως, το ακόντιό του στον Τηλέγονο και ο Τηλέγονος προκειμένου να εξοντώσει τον ‘εχθρό’ ρίχνει στον Οδυσσέα το δικό του δόρυ. Το δόρυ που του είχε δώσει η Κίρκη, πετυχαίνοντάς τον.
Καθώς αυτό ήταν ποτισμένο με δηλητήριο, ο Οδυσσέας πεθαίνει. Λίγο πριν πεθάνει, αναγνώρισε το δώρο του προς την Κίρκη και κατάλαβε ότι το όνειρό του επαληθεύτηκε, αλλά από τον λάθος γιο, που κανείς –ούτε και ο Οδυσσέας- μέχρι να συμβούν αυτά, δεν γνώριζε την ύπαρξή του. Αφού έγιναν οι αποκαλύψεις και ο Τηλέγονος έμαθε ποιος ήταν αυτός που σκότωσε, θρήνησε τον πατέρα του μαζί με τον Τηλέμαχο.
Ο νεκρός Οδυσσέας πίσω στην Αιαία
Η θεά Αθήνα που πάντα βρισκόταν στο πλευρό του Οδυσσέα, μην μπορώντας να κάνει κάτι, παρηγόρησε τους δύο νέους και στη συνέχεια, διέταξε τον Τηλέγονο να πάρει για γυναίκα του την Πηνελόπη και τον Τηλέμαχο να μεταφέρει το νεκρό σώμα του Οδυσσέα στην Κίρκη. Ακολουθώντας τις διαταγές της Αθηνάς, φτάνουν και οι τρεις τους, μαζί με τον νεκρό Οδυσσέα, στο νησί. Εκείνη, μην μπορώντας να κάνει κάτι για τον νεκρό βασιλιά, μετατρέπει τους άλλους τρεις σε αθάνατους και παντρεύεται τον Τηλέμαχο.
«Οδυσσεύς ακανθόπληξ»
Στην εκδοχή του τραγικού Σοφοκλή, «Οδυσσεύς ακανθόπληξ», ο Οδυσσέας μαθαίνει από το μαντείο της Δωδώνης, ότι θα πεθάνει από τον γιο του, όπου πάλι λανθασμένα εννόησε τον Τηλέμαχο, τον οποίο και εξόρισε. Όταν ο Τηλέγονος έφτασε στο νησί, κατευθύνθηκε στο παλάτι, προκειμένου να βρει τον πατέρα του. Εκεί, οι φρουροί τον εμπόδισαν και καθώς πίστεψαν όλοι, ότι πρόκειται για τον Τηλέμαχο μεταμφιεσμένο, ο Οδυσσέας βγήκε έξω με σκοπό να συγκρουστεί μαζί του. Και σε αυτή την εκδοχή, ο Οδυσσέας αγνοούσε την ύπαρξη του Τηλεγόνου και ο Τηλέγονος τη μορφή του πατέρα του. Πάνω στη σύγκρουση, με το ίδιο πάλι δόρυ, ο Τηλέγονος σκοτώνει τον Οδυσσέα.
Πηγές:
Τηλέγονος, ο “άγνωστος” γιος του Οδυσσέα, ανάκτηση από: mythagogia.blogspot.com
Ο πολυμήχανος Οδυσσέας σκοτώθηκε από τον ίδιο του τον γιο. Γιατί δεν μπόρεσε να ερμηνεύει σωστά την προφητεία του Τειρεσία;, ανάκτηση από: www.mixanitouxronou.g
ΕΝΑ …ΠΑΡΑΜΙΘΑΚΗ, ανάκτηση από: www.kolydas.gr
Τηλέγονος, ανάκτηση από: el.wikipedia.org
Τηλέγονος, ανάκτηση από: www.hellenicaworld.com
