Γιατί τα Χριστούγεννα Γιορτάζονται στις 25 Δεκεμβρίου;

Ανήμερα Χριστουγέννων και σκεφτήκαμε να θέσουμε πρώτα στους εαυτούς μας και κατόπιν σε εσάς, το ερώτημα του τίτλου. Πίσω λοιπόν από μία δεδομένη, αντικειμενική γνώση που όλοι κατέχουμε, κρύβεται μια ιστορία που λίγοι γνωρίζουν. Αναζητήσαμε και παρουσιάζουμε τις κυρίαρχες απόψεις, για τους λόγους που καθιέρωσαν την 25^η Δεκέμβρη, ως την ημερομηνία εορτασμού των Χριστουγέννων. Το ερώτημα είναι εύλογο, καθώς η ακριβής μέρα γέννησης του Χριστού δεν μας είναι γνωστή.

Για τους Ρωμαίους, η 25^η Δεκεμβρίου ήταν η ημερομηνία μιας παγανιστικής γιορτής, όπου λατρευόταν ο θεός Ήλιος. Το 274 μάλιστα, ο Αυτοκράτορας Αυρηλιανός επισημοποίησε τη γιορτή, ως «ημέρα της Γέννησης του Ανίκητου Ήλιου». Γιορταζόταν έτσι, η αναγέννηση του ήλιου, καθώς λάμβανε χώρα η χειμερινή ισημερία και άρχιζε να μεγαλώνει η μέρα εις βάρος του σκότους. Από εκείνη την ημέρα, στα ρωμαϊκά νομίσματα αναγραφόταν στη μία όψη: «Ήλιος, ο Κύριος της Αυτοκρατορίας των Ρωμαίων». Στην άλλη, απεικονιζόταν ο Αυτοκράτορας με κορώνα και ακτίνες, ως απεσταλμένος στη γη του θεού ήλιου και επιφορτισμένος να φέρει την ειρήνη.

Τα «Χριστούγεννα», μέχρι τις αρχές του 4^ου αιώνα δεν υπήρχαν ως γιορτή. Ο Πάπας Ιούλιος Α΄(337 – 352) καθιέρωσε επίσημα στη Ρώμη τον εορτασμό της «Χριστού Γεννήσεως». Ενώ από το 376, καθιερώνεται στο ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Βυζαντινής) ο εορτασμός των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου. Όσον αφορά τώρα την ημερομηνία που επιλέχθηκε, η κυρίαρχη ερμηνεία είναι η ακόλουθη: η Εκκλησία διείδε την απειλή από την παγανιστική λατρεία του Ήλιου και στην προσπάθεια της να την καταπολεμήσει, αντέταξε «στην ειδωλολατρική γιορτή των γενεθλίων του Ανίκητου Ήλιου, τα Γενέθλια του Ήλιου της Δικαιοσύνης, Ιησού Χριστού».

Σε αυτήν την επικρατούσα βέβαια άποψη, εγείρονται αντιρρήσεις. Αυτές υποστηρίζουν ότι, η επιλογή της 25^ης Δεκεμβρίου ήταν προϊόν εκκλησιαστικής αυτοσυνειδησίας, βασιζόμενο σε απτή συλλογιστική. Απορρίπτουν έτσι την άποψη, ότι ήταν μια προσπάθεια να αντιταχθεί η λατρεία του θεού Ήλιου. Εξάλλου, όταν καθιερώθηκε ο εορτασμός των Χριστουγέννων τη συγκεκριμένη ημερομηνία, είχε ατονήσει η λατρεία των παγανιστικών συμβόλων. Επομένως, δεν υφίστατο και λόγος για να καταπολεμηθεί. Αντιθέτως, οι υποστηρικτές της άποψης διατείνονται ότι, η συνδυαστική μελέτη και χρονολόγηση των γεγονότων επί τη βάση της Αγίας Γραφής, καθώς και η απογραφή του πληθυσμού επί Καίσαρος Αύγουστου, που αναφέρεται στα ευαγγελικά κείμενα, συγκλίνουν στην 25^η Δεκεμβρίου ως ημερομηνία γέννησης του Ιησού.

Ανεξαρτήτως πάντως της άποψης που ενστερνίζεται ο καθένας, η εμβριθής και ενδελεχής έρευνα, καθίσταται εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για την αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας. Μόνο έτσι, μπορούν να συναχθούν ασφαλή και μη αμφισβητήσιμα συμπεράσματα.