Η έλλειψη άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα

Στην τωρινή δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα, μονόδρομος αποτελεί η επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, ώστε να εξέλθει από τη συνεχιζόμενη ύφεση που πλήττει την αγορά. Σημαντικό μερίδιο για να καταστεί εφικτή η μετάβαση στην ανάπτυξη και στη δημιουργία ενός θετικότερου κλίματος στην οικονομία, αποτελεί η προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων. Οι επενδύσεις μπορούν να λειτουργήσουν καταλυτικά στη σύσταση ενός υγιούς οικονομικού περιβάλλοντος, ασκώντας θετικές  επιδράσεις σε πολλούς τομείς της οικονομίας.

Οι λόγοι που εμφανίζουν τα πλεονεκτήματα, όπως και την αναγκαιότητα για την προσέλκυση επενδύσεων είναι πολλοί. Ορισμένοι εξ΄ αυτών είναι, ότι πρωτίστως  θα συμβάλλουν αισθητά στην αύξηση των κρατικών εσόδων, θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας αγοράς μέσω της εξειδίκευσης και της τεχνογνωσίας που θα φέρουν, ενώ παράλληλα θα βελτιώσουν την αποδοτικότητα και των υφιστάμενων εγχώριων επιχειρήσεων και παραγωγικών δυνάμεων που ήδη δραστηριοποιούνται μέσω του ανταγωνισμού. Επίσης αξίζει να σημειωθεί, ότι θα οδηγήσουν στη μείωση της υψηλής ανεργίας που μαστίζει την χώρα, καθώς λόγο της έλευσης τους θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Επιπλέον θα συνεισφέρουν και στη μεγέθυνση της εξαγωγικής δυναμικής της χώρας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στις υγιείς οικονομίες της Ευρώπης πραγματοποιείται μεγάλος αριθμός άμεσων ξένων επενδύσεων, προβάλλοντας έντονα τα θετικά στοιχεία που προσφέρουν σε αυτές. Η Ελλάδα όμως παραμένει χαμηλά στις εισροές επενδύσεων σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, παρόλο που υπήρξε μεγάλη αύξηση το 2016 συγκριτικά με τις επενδύσεις που έγιναν το 2015. Ειδικά το 2016 υλοποιήθηκαν 13 άμεσες ξένες επενδύσεις, ανοίγοντας 111 νέες θέσεις εργασίας. Αυτός ο περιορισμένος αριθμός δικαιολογείται από το γεγονός, ότι η δυνατότητα προσέλκυσης ξένων επενδύσεων απαιτεί την ύπαρξη ορισμένων στοιχείων στην χώρα υποδοχής, που καθορίζουν τη λήψη της απόφασης μιας επιχείρησης ή εταιρίας για την επέκταση της σε αυτή.

Οι βασικοί παράγοντες τους οποίους εξετάζει μια ξένη επιχείρηση, προτού προχωρήσει στο επενδυτικό της σχέδιο σε μια χώρα, για οποιαδήποτε μορφή επένδυσης, σχετίζονται αποκλειστικά με την εύρυθμη λειτουργία του κράτους. Συγκεκριμένα κύρια αντικείμενα μελέτης αποτελούν το πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, η καταναλωτική αγορά και οι δομές της δημόσιας διοίκησης.

Στα έτη της κρίσης το ελληνικό πολιτικό σύστημα χαρακτηρίζεται από έντονη αστάθεια, με τους ψηφοφόρους να μετακινούνται συνεχώς λόγο μεγάλου βαθμού απογοήτευσης, τις κυβερνήσεις να αποτελούνται από εύθραυστες πλειοψηφίες και να εναλλάσσονται σε μικρά χρονικά διαστήματα. Ακόμη, το οικονομικό περιβάλλον  προσδιορίζεται από αβεβαιότητα, η οποία τροφοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από την πολιτική αστάθεια, την έλλειψη ρευστότητας και την αυξημένη φορολογία. Όσον αφορά στην καταναλωτική αγορά, η διαρκής εισοδηματική μείωση των καταναλωτών, έχει οδηγήσει στην περιστολή της αγοραστικής τους δύναμης, με συνέπεια η ζήτηση να είναι αρκετά περιορισμένη στις αγορές προϊόντων και αγαθών. Τα προβλήματα που εντοπίζονται στη δημόσια διοίκηση και στις περίπλοκες δομές της, στρέφονται γύρω από τις βραδυκίνητες γραφειοκρατικές διαδικασίες, γεγονός το οποίο δημιουργεί εμπόδια κατά την πορεία εκτέλεσης  μιας επένδυσης, καθιστώντας τες εξαιρετικά χρονοβόρες.

Όλοι οι ανωτέρω παράγοντες επιδρούν αρνητικά στο εξωτερικό περιβάλλον, δημιουργώντας εμφατικά τάσεις αποτροπής προς τα επενδυτικά κεφάλαια για την εγκατάστασή τους στη χώρα μας. Άρα σύμφωνα με το υφιστάμενο πλαίσιο, είναι θεωρητικά αδύνατο η Ελλάδα να αποτελέσει άμεσα πόλο έλξης επενδύσεων, διότι οι αδυναμίες που υπάρχουν τόσο στην κρατική λειτουργία, όσο και στο πολιτικό και οικονομικό σύστημα λειτουργούν αποθαρρυντικά για τους εν δυνάμει επενδυτές. Όμως το μείζον ζήτημα που τίθεται είναι, πως αυτή η έλλειψη επενδύσεων στο ελληνικό κράτος δεν αποτελεί μόνο γνώρισμα της τρέχουσας περιόδου, αλλά υφίσταται από την αρχή της κρίσης και οι εκάστοτε πολιτικοί φορείς αδυνατούν να θέσουν τα θεμέλια για την καλλιέργεια ενός ευνοϊκότερου πλαισίου που να  προάγει την προσέλκυση επενδύσεων.