Αυτοκαταστροφική συμπεριφορά: Εμείς, οι διάβολοί μας

πηγή εικόνας: Huffpost Greece

 

 

 

 

«Είμαστε οι διάβολοι του εαυτού μας»

 Βόλφγκανγκ Γκαίτε

Η οικοδόμηση της προσωπικότητας πραγματοποιείται σταδιακά με τα ψυχοδυναμικά στοιχεία που επικράτησαν και επικρατούν στις διαρκείς εσωτερικές μας μάχες. Αν και ένα σαμποτάζ της ίδιας μας της ύπαρξης  μοιάζει παράλογο, η καταστροφική ροπή ενυπάρχει μέσα μας. Εμείς οι ίδιοι αποτελούμε συχνά τους διάβολους της ζωής μας .

ΕΝΟΧΗ

Οι ηθικοί κανόνες, οι κοινωνικές συμβάσεις και οι γονεϊκοί κώδικες, μετά την υιοθέτησή τους, εδραιώνουν το υπέρ-Eγώ, μέγα κριτή και ρυθμιστή της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Παρεκκλίσεις στην αντίληψη και αποδοχή των επιδράσεων του περιβάλλοντος οδηγούν σε στρεβλώσεις. Ενοχές και φόβοι ξεπηδούν από ασαφή, δυσερμήνευτα ή απορριπτικά «μηνύματα» αυτοπροσδιορισμού. Ένα τεράστιο κομμάτι της επεξεργασίας τείνει προς μια αυτοτιμωρητική και αυτο-υποτιμητική  διάβρωση των ψυχικών ανακλαστικών.

Το πλέγμα από ενοχές και φόβους στερεοποιείται από την εποχή της παιδικής ηλικίας ως τη δόμηση της ολοκληρωμένης προσωπικότητας. Η ανάληψη ευθυνών, στην υπερβολή της, φαίνεται να διεμβολίζει  την ικανότητα επίγνωσης της αυτοτιμωρητικής τάσης που αναπτύσσεται. Το παιδί είναι ευάλωτος δέκτης και εύκολα καταδυναστεύεται από την πεποίθηση ότι είναι ατελές σε σχέση με τα αρχικά πρότυπα στην οικογένεια και τους χώρους δράσης του. Οι αναταραχές και οι συγκρούσεις στο περιβάλλον του, όταν είναι συχνές, προσλαμβάνονται σαν αποτέλεσμα μιας ανεπάρκειας ή ακόμη και της  παρουσίας του. Κρίσεις ταυτότητας, απορρίψεις, λάθος συνδέσεις και εκτιμήσεις συνηθέστατα «επικοινωνούν» με το ασυνείδητο σε κάθε ηλικιακή φάση.

Advertisements
Ad 14

Συγκρούσεις ανάμεσα στις επιθυμίες και τους κανόνες που έχει αποδεχτεί ο καθένας μας οδηγούν στην παγίωση ενοχών. Στον κόσμο μας το πρόταγμα είναι η τιμωρία των ενόχων και αν κρίνουμε τον εαυτό μας ένοχο, ο δρόμος για την αυτοτιμωρία αποτελεί αναπόφευκτη επιλογή.

Διαβάστε επίσης  Ψυχολογία: ποιοι είναι οι βασικοί κλάδοι

ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΡΟΠΗ 

Η ασυνείδητη αίσθηση ενοχής προκαλεί μια παρόρμηση εξιλέωσης. Η φυσιολογική επιθυμία των ανθρώπων για ευαρέσκεια και ευχαρίστηση δίνει τη θέση της στην ορμή για απόρριψη. Όλη η δυναμική της  αυτοκριτικής κατευθύνεται σε ανάγκη πραγμάτωσης του δίπολου «έγκλημα και τιμωρία». Επειδή το ασυνείδητο παραμένει κρυφό και μη μεταβαλλόμενο, η τιμωρία προβάλλει σαν μια συνεχής και αυτοτροφοδοτούμενη επιταγή.

Καθώς το άτομο υιοθετεί τέτοιου είδους συνήθειες και συμπεριφορές νοιώθει αρχικά πόνο. Η φυσιολογική ψυχική λειτουργία αποκτά χαρακτηριστικά νοσηρότητας. Ο πόνος που προκαλείται από την ποινή, σωματικός ή ψυχικός, καταλήγει να προσφέρει μια μορφή ευχαρίστησης. Η ηδονική αίσθηση ταυτίζεται με την ταλαιπωρία. Μετά από καποιο διάστημα, η παράδοξη συμμαχία αυτών των δύο καταστάσεων δημιουργεί την πεποίθηση μιας ακλόνητης σύνδεσης.

ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ 

Εξαρτήσεις, αυτοτραυματισμοί, αυτο-υποτίμηση, επιδίωξη τοξικών συναναστροφών, μαζοχισμός, επιβολή στερήσεων και συστηματική υιοθέτηση επικίνδυνης  δραστηριότητας σκιαγραφούν προφίλ αυτοκαταστροφικών ανθρώπων. Η αυθυποβολή τους σε ψυχοσωματικές δοκιμασίες έχει ισχυροποιήσει μεσα τους την αποδοχή μιας πιθανότατης καταστροφής ως «ανακουφιστικής» βεβαιότητας. Μια τέτοια συμπεριφορά ουσιαστικά προκαταλαμβάνει τον απωθούμενο χώρο ενός αβέβαιου μέλλοντος με την… ανακουφιστική σιγουριά μιας προσχεδιασμένης συμφοράς.

ΑΠΟΔΡΑΣΗ 

Όσο τα σκοτεινά και απωθημένα κομμάτια μας  δεν αναδυόνται σαν συνειδητές παραδοχές, διατηρούν την τοξικότητά τους. Πολλές φορές η ακρότητα των επιδράσεών τους αφυπνίζει την επιθυμία για ισορροπία. Το περιβάλλον κάθε μορφής, από το αυστηρά οικογενειακό ως το απώτατο κοινωνικό, άλλοτε συντρέχει την  εξισορροπητική  προσπάθεια και άλλοτε την δυσκολεύει. Η αυτοκαταστροφική συμπεριφορά ως καθορισμός δεν είναι πάντα εύκολος. Κάποια χαρακτηριστικά της παραμένουν ασαφή ή δυσδιάκριτα, καθώς μπλέκονται και με άλλες συνυπάρχουσες ή κυρίαρχες ψυχικές διαταραχές.

Οι ενοχές και οι τιμωρίες, υπό συνθήκες, μπορεί να αποβούν επικίνδυνες. Η δόμηση ενός υγιούς ψυχικού κόσμου για ανθρώπους με ροπή στην «αυτοεξόντωση» είναι μια πολύπλοκη υπόθεση. Η βοήθεια που προσφέρουν οι εξειδικευμένοι επιστήμονες είναι απαραίτητη και απολύτως καθοριστική, τόσο για την κατανόηση των τραυμάτων και των διαταραχών, όσο και για την διαχείρισή τους.

Διαβάστε επίσης  Ταξίδια: Πώς επιδρούν στην ψυχολογία μας

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

The Turkish Detective: Εγκλήματα με άρωμα… Κωνσταντινούπολης

Εγκλήματα στην ΠόληΗ σειρά The Turkish Detective είναι από εκείνες
Η ψυχοθεραπεία σκοτώνει τον έρωτα;

Η ψυχοθεραπεία σκοτώνει τον έρωτα;

Έρωτας και ψυχοθεραπεία – έννοιες ασύμβατεςΗ Κόλαση του Δάντη μοιάζει