Αφρικανική Ατζέντα 2063, η αλλαγή σελίδας της Αφρικής

Τα Ηνωμένα Έθνη για την Αφρικανική Ένωση

Στο πλαίσιο της Ατζέντας 2063 (Agenda 2063) για την Αφρικανική Ήπειρο, έγινε λόγος για το δεκαετές πρόγραμμα 2017-2027 στην Γενική Ολομέλεια των Ηνωμένων Εθνών στις 25 Δεκεμβρίου 2016.

Η Συμφωνία των ετών 2017-2027 ή αλλιώς η Συνεργασία για την ολοκλήρωση της Αφρικής και την αναπτυξιακή της ατζέντα (Partnership of Africa’s integration and development agenda, PAIDA) κινείται στα πλαίσια του ευρύτερου σχεδίου για την ανάπτυξη και την εκμετάλλευση της Αφρικής εν γένει. Τί ακριβώς όμως είναι η Ατζέντα 2063;

Agenda 2063

Η Ατζέντα 2063 είναι ένα ευρύτερο πλάνο μέσα στο οποίο θα γίνει προσπάθεια να επιτευχθούν οι στόχοι για την ανάδειξη της Αφρικής ως “ισάξιου μέλους του Κόσμου”. Το έτος 2063 αναμένεται να φανούν τα αποτελέσματα, ενώ σίγουρα επιπρόσθετα σχέδια και συμφωνίες θα ενισχύσουν την αρχική ατζέντα, όπως συνέβη με το δεκαετές πρόγραμμα που αναφέρθηκε παραπάνω.

Η ατζέντα 2063 έχει συγκεκριμένους άξονες στους οποίες θα κινηθεί όχι μόνο η ίδια, αλλά κάθε εγχείρημα ή πολιτική που θα συνδράμει στο αποτέλεσμα της μεγάλης και δυνατής Αφρικής. Οι κύριοι άξονες της είναι 7 και θα τους δούμε παρακάτω. Αυτοί είναι:

1. Μια εύφορη Ήπειρος με αειφόρο ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς.
2. Πολιτική ενοποίηση, βασισμένη στα ιδεώδη και τα ιδανικά του Παν-αφρικανικού πνεύματος.
3. Καλή διακυβέρνηση, δημοκρατικό πνεύμα, σεβασμός για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιοσύνη και νομοταξία.
4. Ειρήνη και ασφάλεια.
5. Δυνατή πολιτισμική ταυτότητα, η οποία θα στηρίζεται σε κοινά ήθη, έθιμα και αξίες.
6. Πρώτιστη σημασία θα έχουν οι άνθρωποι, ιδιαίτερα οι γυναίκες, οι νέοι και τα παιδιά.
7. Ο τελικός στόχος, μια δυνατή Αφρική που θα αποτελέσει παγκόσμιο παίχτη και ισάξιο εταίρο.

Όλα τα παραπάνω, θέτουν τους στόχους του 47 ετών πλέον σχεδίου που έχει συμφωνηθεί μεταξύ των Ηνωμένων Εθνών και της Αφρικανικής Ένωσης. Ας δούμε τώρα ποιο είναι το πλάνο του δεκαετούς συμφώνου για τα έτη 2017-2027 που συμφωνήθηκε στο ίδιο πνεύμα, όπως προ είπαμε.

2017-2027, το δεκαετές σύμφωνο

Το δεκαετές σύμφωνο, η Συνεργασία για την ολοκλήρωση της Αφρικής και την αναπτυξιακή της ατζέντα (PAIDA), αποτελεί επιμέρους συμφωνία της Ατζέντας 2063 -που ξεκίνησε από το 2013. Η Συμφωνία αυτή είναι η πρώτη στο πλαίσιο της 2063, ενώ θα υπάρξουν πέντε συνολικά, η μία ως συνέχεια της άλλης. Η PAIDA όπως και η 2063, εκτείνονται σε όλους τους τομείς.

Αναλύοντας την πρώτη, η Συνεργασία για την ολοκήρωση της Αφρικής και την αναπτυξιακή της ατζέντα θέτει τις πρακτικές και τους τρόπους μέσα από τους οποίους οι στόχοι που θα επιτευχθούν θα οδηγήσουν την Αφρικανική Ένωση σε άλλο επίπεδο, έτοιμη για την επόμενη δεκαετή συμφωνία. Οικονομία, πολιτική, κοινωνία, περιβάλλον, ιδιωτικός και δημόσιος τομέας και άλλα πολλά θα περιλαμβάνονται σε αυτά τα σχέδια. Αναφέροντας τα πιο σημαντικά, να ξεκινήσουμε με την οικονομία. Προβλέπεται η ολική αναμόρφωση της, μέσω σωστής εφαρμογής μακρο-οικονομικών κατευθύνσεων για την βελτίωση και την αύξηση της παραγωγής καθώς και την μείωση των ανισοτήτων και της φτώχειας.

Όσον αφορά την βιομηχανοποίηση, προβλέπεται να αυξηθεί στα επόμενα χρόνια μαζί με την αστικοποίηση της Ηπείρου -η οποία θα διπλασιαστεί στην επόμενη εικοσαετία. Μεγάλης σημασίας δε θεωρείται ο ιδιωτικός τομέας, ο οποίος μετά από αναδιαμόρφωση θα παίξει ρόλο σε σημαντικούς τομείς, όπως η αειφόρος ενέργεια, η γεωργία και ότι σχετίζεται με τις γεωργικές επιχειρήσεις, ότι σχετίζεται με υποδομές, φυσικές ή ψηφιακές (π.χ κατασκευαστικός τομέας κτηρίων, μέχρι και προγράμματα για ψηφιακές συνδιαλλαγές) και συνδυασμό της πράσινης και μπλε οικονομίας*.

*Η πράσινη οικονομία αναφέρεται ως οποιαδήποτε δράση με οικολογικό χαρακτήρα για το περιβάλλον, ενώ η μπλε οικονομία αφορά την υγεία, την εκπαίδευση και την κοινωνία. Με λίγα λόγια ο συνδυασμός των δύο φέρει σε ισορροπία την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, το κεφάλαιο, την παραγωγή και κατ’ επέκταση την εργασία.

Μάλιστα, όσον αφορά τον ιδιωτικό τομέα θα ακολουθηθεί συγκεκριμένο σχέδιο για τα έτη 2016-2020, η Στρατηγική για την Ανάπτυξη του Ιδιωτικού Τομέα (Private Sector Development Strategy).

Φυσικά αλλαγές θα γίνουν και στην εκπαίδευση, μιας και υπάρχει έντονη ανάγκη για καθολική πρόσβαση σε αυτήν τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια. Επιπρόσθετα στην εκπαίδευση η πρόσβαση σε αυτή σταδιακά θα γίνει σε όλες τις χώρες της Αφρικής. Αυτό με τη σειρά του θα ευνοήσει τον χώρο των επαγγελμάτων και τη στελέχωση θέσεων σε όλους τους τομείς, κυρίως μιας και η Αφρική έχει τους περισσότερους νέους στον κόσμο. Υπολογίζεται ότι το 2040 ο αριθμός των νέων εργατών θα ανέρχεται στο 1 δισεκατομμύριο άτομα.

Δεν θα μπορέσουν να γίνουν τα παραπάνω εάν δεν υπάρξει κάποια καλυτέρευση -εάν όχι λύση- του ζητήματος του εδάφους, για πολλές χώρες της Αφρικής και της ερημοποίησης η οποία συνεχίζεται ως φαινόμενο του ξηρού κλίματος της Ηπείρου.

Φυσικά όλα τα παραπάνω γίνονται στο πλαίσιο της Αφρικανικής Ένωσης, μιας έμπνευσης, παρόμοιας της Ε.Ε, στην Ήπειρο αυτή. Ένας από τους στόχους για την αρχή της πολιτικής και οικονομικής νέα οντότητας είναι η Παν-Αφρικανική Ηπειρωτική Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου (Pan-African Continental Free Trade Area- CFTA).

Φαίνονται νέα όλα αυτά; Ή μήπως ανιδιοτελή; Φυσικά η κατάσταση της Αφρικής πρέπει να αλλάξει. Όμως η Αφρική παραμένει μια ήπειρος πλούσια όχι μόνο σε μεταλλεύματα ή ορυκτά, αλλά και σε πηγές ενέργειας. Η Αφρική παραμένει μια ήπειρος, η οποία μαστίζεται από μία έντονα ασταθή πολιτική, δημιούργημα της αποικιοκρατίας και των ξένων δυνάμεων. Κάποτε, ο ξένος κατακτητής ερχόταν με φωτιά και ατσάλι. Πλέον στον εκδημοκρατισμένο κόσμο του 21^ου αιώνα η κατάκτηση είναι πολύ διαφορετική. Άραγε οι συνεργασίες αυτές θα οδηγήσουν στην ομαλοποίηση της κατάστασης στην Αφρική; Περιμένουμε να το δούμε.