2ο Συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ: νέοι στόχοι και προκλήσεις

[punica-dropcap]Χ[/punica-dropcap]θες ξεκίνησε τις εργασίες του, το δεύτερο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ το οποίο διεξάγεται στις εγκαταστάσεις του Σταδίου Tae Kwon Do, στο Παλαιό Φάληρο με σύνθημα «Με την Αριστερά μπροστά για τη Ελλάδα που μας αξίζει. Κοινωνική Δικαιοσύνη – Δημοκρατία – Δίκαιη Ανάπτυξη». Ο Αλέξης Τσίπρας επέστρεψε στον ίδιο χώρο που τον Φεβρουάριο του 2008 εξελέγη πρόεδρος από το 5ο Συνέδριο του Συνασπισμού. Περάσαν όμως οχτώ χρόνια από τότε και ο Αλέξης Τσίπρας, με την ιδιότητα του Πρωθυπουργού κι όχι μόνο του αρχηγού ενός κόμματος της Αριστεράς, χθες απευθύνθηκε όχι μόνο στο κλειστό αμιγώς κομματικό ακροατήριο του Συνεδρίου αλλά και στο σύνολο της κοινωνίας που περιμένει τις απαντήσεις για την πορεία της χώρας. Μαζί του δεν βρήκε τους παλαιούς συνοδοιπόρους του Π. Λαφαζάνη, Ζ. Κωνσταντοπούλου, Γ. Σακελλαρίδη, Δ. Στρατούλη κι άλλους. Βρήκε όμως την Μ. Ξενογιαννακοπούλου και τον Φ. Κουβέλη, ο οποίος με την Ενωτική Κίνηση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς αναφέρει πως «η κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα επιβάλλει τη μεγαλύτερη δυνατή πολιτική συσπείρωση των αριστερών ευρωπαϊκών δυνάμεων», γι’ αυτό και η ίδια προωθεί τη συσπείρωση με τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο πρώτο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αναπτύχθηκαν οι θέσεις, οι στοχεύσεις, οι προτάσεις, τα επιμέρους ζητήματα ταυτότητας ενός ενιαίου κόμματος πλέον (κι όχι ενός συνασπισμού πολλών και εν μέρει διαφορετικών συνιστωσών). Σε εκείνο το συνέδριο αποτυπώθηκε ο οδικός χάρτης του, κυρίως μέσα από την ιδρυτική διακήρυξή του και έμεινε πια ως σκιάχτρο για να φοβίζει και να θυμίζει το παλιό ριζοσπαστικό χαρακτήρα που απόλεσε ένας χώρος που ανέλαβε τα ηνία της χώρας και τώρα ακροβατεί. Στην προμετωπίδα έχουμε τρεις «πυρήνες» οι οποίοι είναι η Κοινωνική Δικαιοσύνη, η Δημοκρατία και η Δίκαιη Ανάπτυξη. Η κοινωνική δικαιοσύνη αναπνέει μέσα από την αίσθηση και πράξη ελευθερίας που νοιώθουν οι πολίτες μιας χώρας, την όσο γίνεται αντικειμενική ενημέρωσή τους, τα εκπαιδευτικά εργαλεία που διαθέτουν, την οικονομική ευημερία και την απονομή δικαιοσύνης. Τα δαχτυλίδια όμως αυτού του «πυρήνα» δυστυχώς υπολειτουργούν και οι προσπάθειες για την λύση των σύνθετων προβλημάτων δεν επαρκούν. Η αίσθηση που προκύπτει είναι πως για ένα καλό που γίνεται, τρία χειρότερα εμφανίζονται. Σαφώς και δεν διανύουμε «ξεκούραστα» χρόνια, όπως ήταν παραδείγματος χάριν η εικοσαετία 1981-2000, αλλά ευθύνες υπάρχουν από τότε και μέχρι τώρα. Θα αποτελέσει ευτύχημα, εάν προσδιοριστεί και οριοθετηθεί με ακρίβεια ο ρεαλιστικός άξονας της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Η ιδέα της Δημοκρατίας, εμπεριέχει πολλές πτυχές που στην δεδομένη παγκόσμια και ευρωπαϊκή συγκυρία θα μπορούσαμε να πούμε πως στοχεύει κυρίως στο σπάσιμο των δεσμών της ξενοφοβίας, του οικονομικού ολιγοπωλίου και της ανόδου της ακροδεξιάς. Η Δημοκρατία είναι άμεσα συνυφασμένη με την ελευθερία και η διαρκής πάλη με λαϊκιστικές και εύκολες ατάκες, που αποπροσανατολίζουν τον λαό αποτελεί κομβικό σημείο. Όμως δεν είναι κι εύκολο, καθώς θυμίζω ότι οι εύκολες υποσχέσεις δόθηκαν και από τον τωρινό Πρωθυπουργό. Ακόμα ένας δύσκολος ρόλος των συνέδρων του ΣΥΡΙΖΑ είναι να κατανοήσουν την λέξη ανάπτυξη, μέσα από το διεθνή οικονομικό ορισμό του, αλλά και πως υλοποιείται. Το επίθετο «δίκαιη» στην ανάπτυξη, λειτουργεί θεωρώ απλά ως διαχωρισμός του σοσιαλιστικού βηματισμού από τη νεοφιλελεύθερη πρακτική.

Εν ολίγοις και οι τρεις «πυρήνες» του συνεδρίου, πρέπει να αποκρυσταλλωθούν και να σχηματίσουν ένα σχέδιο με πυξίδα τον κοινωνικό μετασχηματισμό, την αναδιανομή του πλούτου και την έξοδο από την κρίση. Δεν ξέρω αν χρειάζεται απλά «ένα νεύμα στις αγορές» για να έρθουν οι επενδύσεις (όπως είπε ο κ. Τσίπρας), ούτε εάν τελικά pacta sunt servanda, όμως αυτό που προκύπτει από τις ευρωπαϊκές πρακτικές είναι ότι ο δρόμος προμηνύεται μακρύς και δύσβατος.

  Ο Αλέξης Τσίπρας είναι το απόλυτο σημείο αναφοράς όλων των δυνάμεων που δρουν μέσα στο κόμμα, διατηρεί τον απόλυτο έλεγχο της Κουμουνδούρου και ένα από τα ζητούμενα είναι η περαιτέρω ενδυνάμωση της θέσης του, μέσα από τις διαδικασίες του Συνεδρίου και την επανεκλογή του στην προεδρία του κόμματος. Στο συνέδριο αυτό έχουν αναπτυχθεί τέσσερις τάσεις, βρίσκοντας ευκαιρία να καταμετρήσουν τις δυνάμεις τους. Οι τάσεις αυτές συνοπτικά είναι:

• Οι «53+»,  τα πρώην μέλη της Αριστερής Ενότητας θα επιχειρήσουν να καταγράψουν τις δυνάμεις τους μέσα στο κόμμα θέτοντας ζητήματα για την δυναμική πολιτική προβολή του παράλληλου προγράμματος και το εμπλουτισμό του, την απόρριψη κάθε σκέψης για οικουμενική κυβέρνηση, τις «συμπράξεις» που δεν έχουν σχέση με την Αριστερά, τις ξεκάθαρες αποστάσεις από την Ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία (σε αυτή την ομάδα κινούνται οι Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο υπουργός Ναυτιλίας Θ. Δρίτσας, ο υφυπουργός ΕΣΠΑ Α. Χαρίτσης και η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θ. Φωτίου).
• Η Πλατφόρμα 2010, που ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ να διευρυνθεί και να συγκρουστεί με κάθε νοοτροπία περιχαράκωσης. Όσον αφορά το ζήτημα των διευρύνσεων η «Πλατφόρμα 2010» έχει σαφή τοποθέτηση που επεκτείνεται και στο συνδικαλιστικό κομμάτι του κόμματος (καταμετρά τον διευθυντή της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Κώστα Ζαχαριάδη, τον γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος Παναγιώτη Ρήγα, την Ρ. Δούρου, τον Δ. Παπαδημούλη τον Γ. Μπαλάφα και τον Τ. Μηταφίδη).
• Η Ενωτική κίνηση, η οποία είναι ο ισχυρότερος πόλος υποστήριξης του Αλέξη Τσίπρα και έχει υποστηρικτές τους Νίκο Παππά, Δ. Τζανακόπουλο, Γ. Μπουρνούς, Ν. Ηλιόπουλο, Π. Καραγεώργο και Ν. Σκορίνη.
• Οι Πασοκογενείς, η συγκεκριμένη τάση έχει αποδυναμωθεί, χωρίς να υπάρχει επικεφαλής ή  κάποια ενιαία δραστηριότητα. Παρ΄όλα αυτά η υπουργική παρουσία του Π. Κουρουμπλή, αλλά και η συμμετοχή του Α. Κοτσακά στην Πολιτική Γραμματεία δίνουν το στίγμα της παρουσίας του κεντρώου χώρου στον ΣΥΡΙΖΑ. «Άρωμα» ΠΑΣΟΚ  έχει η κυβέρνηση μέσω και του υπουργού Υποδομών Χ. Σπίρτζη, του βουλευτή Ηρακλείου Γ. Μιχελογιαννάκη και του Θ. Παραστατίδη.

Βεβαίως οι τάσεις αυτές θα κινηθούν υπογείως και ο ρόλος τους θα είναι δυσκολότερος, καθώς ο Πρωθυπουργός στην ομιλία του τόνισε την αλλαγή του χαρακτήρα του κόμματος βγάζοντας κίτρινη κάρτα στις συνιστώσες που αναπτύσσονται ακόμα. Απέδωσε τα δεινά με ονοματεπώνυμο, λέγοντας πως «το grexit δεν ήταν αριστερό ή ριζοσπαστικό σχέδιο, ήταν του κυρίου Σόιμπλε». Επίσης θεώρησε σκόπιμο να αναφέρει πως «εκτός από την Αριστερά της απόδρασης και του εθνικού απομονωτισμού, υπάρχει και η Αριστερά που δεν φοβάται, δεν διστάζει να αναλάβει ευθύνες» και σε συνδυασμό με το «καμία καρέκλα δεν θεωρείται δεδομένη», έκρουσε τον κώδωνα για ανασχηματισμό.