11η Σεπτεμβρίου 1973: Τι εστί Τρομοκρατία;

Η 11^η Σεπτεμβρίου αποτελεί μια ημερομηνία που έχει χαραχθεί στη μνήμη της παγκόσμιας κοινής γνώμης για το διπλό τρομοκρατικό χτύπημα στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου (Δίδυμοι Πύργοι) που προκάλεσε τον θάνατο 2.973 ανθρώπων ενώ 22 ακόμη παραμένουν αγνοούμενη έως και σήμερα. Η ημερομηνία λοιπόν αυτή αποτελεί σταθμό, καθώς υπήρξε η αφορμή για τον πολυσυζητημένο «Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας», που διακήρυξε ο τότε Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής Τζορτζ Μπους και αποτέλεσμα του οποίου ήταν η εισβολή της Αμερικής και των συμμάχων της σε Ιράκ (με ψευδή στοιχεία περί πυρηνικών) και Αφγανιστάν. Το παρόν κείμενο όμως έχει ως στόχο να διαπραγματευτεί τα γεγονότα της 11^ης Σεπτεμβρίου 1973 και το πραξικόπημα του στρατηγού Πινοσέτ στη Χιλή που οδήγησε στον θάνατο, τον δημοκρατικά εκλεγμένο Πρόεδρο της χώρας Σαλβαντόρ Αλιέντε.

Ποια η σύνδεση αυτών των δύο γεγονότων πέραν της ημερομηνίας, φαινομενικά καμία. Πραξικοπήματα όμως, όπως αυτό του Πινοσέτ στη Χιλή, που κατά την διάρκεια ιδιαίτερα του «Ψυχρού Πολέμου» γινόταν πολλά, μπορούν να μας δώσουν κάποιες απαντήσεις, καθώς ο Αμερικανικός παράγοντας έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διεκπεραίωση τους.

Ήταν λοιπόν 3 Νοεμβρίου 1970 όταν ο Αλιέντε ορκίζεται Πρόεδρος της Χιλής μετά την νίκη του στις εκλογές που είχαν πραγματοποιηθεί, εκπροσωπώντας τον αριστερό συνασπισμό «Λαική Ενότητα». Λίγο πιο πριν, ήταν η δολοφονία του Χιλιανού στρατηγού Σνάϊντερ που αποσόβησε το προσχεδιασμένο από την CIA πραξικόπημα με σκοπό να μην αναλάβει ο Αλιέντε την Προεδρία της χώρας. Ο Αλιέντε αμέσως μετά την ορκομωσία του προχώρησε στην εφαρμογή ενός ευρύτατου προγράμματος σοσιαλιστικών μεταρρυθμίσεων, σημαντικότερες των οποίων ήταν η κρατικοποίηση μεγάλων εκτάσεων γης, του ορυκτού πλούτου της χώρας και των τραπεζών. Το ίδιο διάστημα στην εξωτερική πολιτική προχώρησε σε συνεργασία με την Κίνα και την Κούβα που έκαστες κυβερνούνταν από κομμουνιστικές ηγεσίες.

Οι προαναφερόμενες ενέργειες έφεραν στα άκρα τις σχέσεις Χιλής-ΗΠΑ με τον Αμερικάνο Πρόεδρο Ρίτσαρντ Νίξον να δηλώνει “Τώρα με τον Κάστρο στην Κούβα και τον Αλιέντε στη Χιλή έχουμε στη Λατινική Αμερική ένα κόκκινο σάντουϊτς και μοιραία όλη θα γίνει κόκκινη”.

Ο Λευκός Οίκος διέταξε τότε τον οικονομικό στραγγαλισμό της Χιλής στον οποίο σημαντικό ρόλο έπαιξε η CIA με δωροδοκίες που είχαν ως σκοπό την διακοπή της τροφοδοσίας της χώρας, με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να φτάσει στα ύψη και το κράτος να ζημιωθεί 200.000.000 δολ ένα πολύ σημαντικό ποσό για την τότε εποχή.

Αξιοσημείωτο όμως είναι πως η δημοτικότητα του Αλιέντε παρέμενε υψηλή και αυτό φάνηκε στις εθνικές εκλογές τον Μάρτιο του 1973 όπου συγκέντρωσε το 44% των ψήφων.

Τότε η Αμερικανική ηγεσία έδωσε εντολή στην CIA να οργανώσει εκ νέου πραξικόπημα σε συνεργασία με Χιλιανούς στρατηγούς για την πτώση Αλιέντε, η επιχείρηση ονομάστηκε Σχέδιο Ζ. Έτσι τον Ιούνιο του 1973 οργανώθηκε πραξικόπημα το οποίο κατεστάλη, δεν είχε όμως την ίδια τύχη το νέο πραξικόπημα που πραγματοποιήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 1973 με την συντονισμένη επίθεση από αέρα και ξηρά στο Προεδρικό Μέγαρο και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο του Σαλβαντόρ Αλιέντε (αυτοκτόνησε προτιμώντας να πεθάνει με το όπλο στο χέρι) και την κατάλυση της Δημοκρατίας από τον στρατηγό Πινοσέτ.

Το καθεστώς Πινοσέτ προέβη στην συνεχεία σε σοβαρότατες καταπατήσεις των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, καθώς πάνω από 30.000 υποστηρικτές του Αλιέντε δολοφονήθηκαν η «εξαφανίστηκαν», περίπου 80.000 φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν, ενώ 500.000 Χιλιανοί πολίτες μετανάστευσαν σε άλλες χώρες. Πολλές είναι οι ιστορίες σχετικά με τις θηριωδίες του νέου καθεστώτος. Σύμφωνα με μεταγενέστερες έρευνες πολλοί από τους δολοφονηθέντες ριχνότανε στον ωκεανό για να μην βρεθούν ποτέ τα ίχνη τους, ενώ το Εθνικό Στάδιο της Χιλής είχε μετατραπεί σε φυλακή οπού κρατούνταν και βασανιζότανε συστηματικά επί εβδομάδες οι αντοφρονούντες προς το καθεστώς Πινοσέτ.

Με αυτόν τον τραγικό τρόπο έληξε λοιπόν η περίοδος του Σαλβαντόρ Αλιέντε στη Χιλή, με τον στρατηγό Πινοσέτ να μένει στην ηγεσία της χώρας έως το 1988. Η Αμερικανική Κυβέρνηση στήριξε τον Αουγκούστο Πινοσέτ ακόμη και κατά την περίοδο που έγιναν γνωστές οι τρομοκρατικές μέθοδοι που χρησιμοποιούσε το καθεστώς για να εδραιώσει την εξουσία του φιμώνοντας την πλειοψηφία του Χιλιανού λαού. Η CIA άσκησε προπαγάνδα με ποικίλα μέσα ώστε να επιτευχθεί η νομιμοποίηση του στρατιωτικού καθεστώτος εντός και εκτός Χιλής.

Γίνεται λοιπόν αντιληπτό πως υπάρχει κάποια σύνδεση μεταξύ των δυο αυτών γεγονότων και αυτή έχει να κάνει με το τι εστί τρομοκρατία. Καθώς θα πρέπει να κάτσουμε και να αναλογιστούμε τις αιτίες που έχουν οδηγήσει στις τρομοκρατικές ενέργειες που συγκλονίζουν τον κόσμο τελευταία και το κατά πόσο και αυτές οι αιτίες σχετίζονται με την τρομοκρατία.