Δε μου λέτε εσείς, ναι, ναι, εσείς που αυτήν τη στιγμή με διαβάζετε, παρατηρείτε κάτι διαφορετικό; Κάτι, λέω εγώ τώρα, μήπως έχει αλλάξει; Να, για αυτό σας αγαπώ! Ναι, αγαπημένοι μου, αλλάξαμε μέρα γιατί άλλωστε οι Πέμπτες είναι οι μέρες των ταινιών, πώς αλλιώς; Με άλλη μέρα και με άλλη διάθεση, λοιπόν, είμαστε εδώ να κάνουμε ένα, κατά τα άλλα, αφιέρωμα σε ένα σκηνοθέτη, ήδη καταξιωμένο αλλά και πολλά υποσχόμενο. Είναι ο Alejandro González Iñárritu και είναι, αναμφίβολα, υπέροχος! Τι λέτε; Φύγαμε για ένα σκηνοθετικό ταξίδι χωρίς όρια; Το’ ξερα ότι θα δεχτείτε, το΄ξερα!
«Αmores Perros» – Χαμένες αγάπες (2000)
Εν έτει 2000 ο Ιñárritu σημειώνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με μία μεξικανική ταινία, φερόμενη τον τίτλο «χαμένες αγάπες». Αποτελεί την εναρκτήρια ταινία της τριλογίας του θανάτου, η οποία περιλαμβάνει τα «21 γράμματα» και την «Βαβέλ», εξίσου δικά του δημιουργήματα. Εν προκειμένω, έχουμε να κάνουμε με τρεις ιστορίες, διαφορετικού ύφους η κάθε μία και φαινομενικά μη αλληλένδετες. Έλα, όμως, που θα αποδειχθούν άκρως συνδεδεμένες, αφού ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα είναι αρκετό να τις ενώσει. Οι ήρωές μας απλοί, προσιτοί, καθημερινοί, φέρουν στη ψυχή τους τον πόνο, τη θλίψη, την απώλεια, όλα και πάντα στο όνομα της αγάπης. Τι και αν η μέχρι τότε εμπειρία του ήταν μικρή, με το δικό του προσωπικό σκηνοθετικό στίγμα, τις πολλαπλές κινήσεις της κάμερας, την ελάχιστη μουσική υπόκρουση, ακόμη και τη χρήση ευρυγώνιων φακών, κατάφερε το κατά πολλούς ακατόρθωτο. Η ταινία απέσπασε βραβείο BAFTA για την καλύτερη μη αγγλόφωνη παραγωγή της χρονιάς εκείνης. Και αυτό, ήταν μόνο η αρχή!
«Babel» – Βαβέλ (2006)
Έξι χρόνια αργότερα, η τρίτη κατά σειρά ταινία της τριλογίας, κάνει την εμφάνισή της, αποσπώντας εξαιρετικά σχόλια από κοινό και κριτικούς. Η «Βαβέλ», εξίσου, πραγματεύεται ιστορίες, μόνο που αυτήν τη φορά αυτές μένουν, σκοπίμως, ανολοκλήρωτες. Μόνη εξαίρεση αποτελεί η ιαπωνική ιστορία, που, παρά την ολοκλήρωσή της, η αίσθηση που μας αφήνει κάθε άλλο παρά γλυκιά είναι. Το γιατί, όχι, μην επιμένετε, δε θα σας το πω, όπως και τίποτε άλλο, αφού έτσι, αυξάνονται οι προσδοκίες μου να σας πείσω να τη δείτε.
Κατ’ εμε, μία από τις πιο συναισθηματικά φορτισμένες ταινίες που έχω δει, όχι με μελοδραματισμούς και φθηνά κόλπα, αλλά μέσα από το φόβο για κάθε τι το αλλιώτικο, την απομόνωση, την απομάκρυνση, τις ίδιες τις ανθρώπινες σχέσεις. Και όλα αυτά, δοσμένα μέσω του ισοζυγίου ανόμοιων καταστάσεων στο οποίο εύστοχα προβαίνει ο Ιñárritu. Η καθηλωτικά ρεαλιστική του ματιά ήταν υπαίτια για το βραβείο καλύτερου σκηνοθέτη που έλαβε στο φεστιβάλ Καννών. Ας μην παραβλέψουμε, όμως, και τη χρυσή σφαίρα που απέσπασε η ταινία ως αυτή της καλύτερης δραματικής. Και το σίγουρο είναι πως δεν ήταν καθαρά θέμα ερμηνειών…
«Βiutiful» (2010)
Το 2010 κάθεται στην σκηνοθετική καρέκλα της ταινίας «Biutiful» και η επιτυχία δεν αργεί να φανεί. Με πρωταγωνιστή τον Javier Bardem ως Uxbal συνθέτει ένα ασυναγώνιστο υπαρξιακό δράμα που στόχο έχει να ασκήσει σκληρή κριτική σε ολόκληρη την κοινωνία και να καταδείξει την έννοια της απόγνωσης. Είχα διαβάσει κάπου, κάποτε, μη με ρωτάτε, ότι ο Uxbal έχει την τύχη μα και την ατυχία να είναι ήρωας του Ιñárritu και έρχομαι να συμφωνήσω. Εκμεταλλευόμενος το γεγονός της κακής του μοίρας, δίνει σε όλους μας ένα συνονθύλευμα από απανωτά χτυπήματα, μία σώρευση βασάνων χωρίς σταματημό.
Πολύ δυνατή, από άποψη συναισθημάτων και εντάσεων, παρακινώντας σε να βρεις τη λύτρωση που ζητά η ψυχή σου. Από πλευράς σκηνοθεσίας, εξαιρετική, με αξιοσημείωτη τη σκηνή στο νυχτερινό club. Έφτασε πολύ κοντά στην πηγή των όσκαρ, αφού τέθηκε στις υποψηφιότητες ως η καλύτερη ξενόγλωσση ταινία της χρονιάς, αλλά νερό δεν ήπιε! Μεγάλο κρίμα…
«Birdman» – Η απρόσμενη αρετή της αφέλειας (2014)
H ταινία για την οποία έλαβε για πρώτη φορά το χρυσό αγαλματίδιο ως αυτή με την καλύτερη σκηνοθεσία. Μία ταινία που, ταυτοχρόνως, αναδείχθηκε και η καλύτερη της χρονιάς. Διπλή επιτυχία και όχι τύχη για τον Ιñárritu, αφού στην περίπτωσή του το ταλέντο και το τέχνασμά του δε θυσιάζεται στο βωμό κανενός τυχαίου εγχειρήματος. Καθόλου επιφανειακό αλλά βαθιά ψυχογραφικό, το «Βirdman» αποτέλεσε ένα σύγχρονο «μήλο» της Έριδος για κριτικούς και μη.
Πρόκειται για μία αρκετά πρωτοποριακή δημιουργία, ίσως και κάπως δυσνόητη με μία πρώτη ματιά στον απλό, καθημερινό θεατή, ευκαιρία για κάτι πρωτόγνωρο, κάτι «έξω» από τα συνηθισμένα σε έναν πιο απαιτητικό δέκτη. Σε όποια από τις δύο κατηγορίες και αν ενταχθείτε, σας προκαλώ, ναι έτσι θα το πω, σας προκαλώ να τη δείτε. Γυρισμένη σαν ενιαίο μονοπλάνο δίνει μίαν απάντηση σε κάθε τι ουτοπικό έως και σουρεαλιστικό που υπάρχει γύρω και μέσα μας. Τα σκηνοθετικά βήματα που σημειώνονται είναι τόσο μεγάλα, ο Ιñárritu έχει κάνει μίλια μακριά που δεν τον σταματά κανείς. Και αυτό θέλουμε!
«Τhe revenant» – Η επιστροφή (2015)
Όσο mainstream και αν σας ακούγεται, δε θα μπορούσα να παραλείψω την «Επιστροφή». Η ταινία αυτή του χάρισε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά Oscar, αναδεικνύοντάς τον ως τον καλύτερο σκηνοθέτη και για το 2015. Δεν πρόκειται απλώς για μία οποιαδήποτε ταινία, αλλά για μία κινηματογραφική εμπειρία. Η επιβίωση και η εκδίκηση τίθενται σε πρώτο πλάνο, κυριολεκτικά και μεταφορικά, με μία ωμότητα και ένταση να μην έχουν προηγούμενο. Ο δημιουργός αυτός κατάφερε να «μιλήσει» στις καρδιές όλων μας, τονίζοντας το μεγαλείο ψυχής του κεντρικού ήρωα, βάζοντάς τον να αντιμάχεται με τα πάντα και το τίποτε. Η ερμηνεία του Leonardo Di Caprio, αξεπέραστη και αποτυπωμένη με τόσο μοναδικό τρόπο, που θα΄λεγε κανείς πως ήταν οι κατάλληλοι άνθρωποι για τις κατάλληλες θέσεις και γιατί όχι, αναντικατάστατοι. Και τους ευχαριστώ για αυτό, αλήθεια!
Alejandro González Iñárritu: ένας σκηνοθέτης, πολλές επιτυχίες, ακόμη περισσότερες προσδοκίες. Πιστεύω, ή καλύτερα εύχομαι, να σας έδωσα μία γερή δόση των όσων μας έχει χαρίσει και μία αφορμή να τον αναζητήσετε περισσότερο και κατά μόνας! Για να δούμε…
